Mężowie Ateńczycy, widzę, że pod każdym względem jesteście wielce pobożni (Dz 17,22)

Punkt wyjścia mowy Pawła stanowi wskazanie na to, co łączy go ze słuchaczami: "Mężowie Ateńczycy, widzę, że pod każdym względem jesteście wielce pobożni. Przechodząc bowiem i oglądając wasze świętości, natrafiłem także na ołtarz, na którym napisano: ŤNieznanemu Boguť. Co zatem czcicie nie znając, to ja wam zwiastuję" (Dz 17,22-23). Wyznając jedynego Boga, Paweł zasugerował tę samą wiarę swoim słuchaczom, utwierdzając ich w przekonaniu, że ołtarz, o którym wspomina, wyraża prawdziwą intuicję religijną. Mówi o tym z całym przekonaniem, oddając na sposób helleński myśl, która w Ewangelii św. Jana została ujęta w kategoriach semickich: "Wy czcicie to, czego nie znacie, my czcimy to, co znamy" (4,22). W środowisku, które preferowało podejście filozoficzne, skłaniając się ku opartym na rozumie nurtom i prądom myślowym, Paweł kładzie nacisk na rzeczywistość religijną. Nie daje się więc sprowadzić na poziom filozofii ani nie rości pretensji, by stać się filozofem, lecz przemawia językiem teologicznym zakorzenionym w wierze w jedynego Boga.

To podejście odzwierciedla istotę wiary biblijnego Izraela: inaczej niż religie pogańskie, wyrosła ona nie z mnożenia bóstw na podobieństwo człowieka i jego potrzeb, ale jako odpowiedź na samoobjawienie się Boga miłującego ludzi i nawiązującego z nimi więzi przymierza. Tak znajduje wyraz wiara w objawienie się Boga i Jego życiodajną obecność w świecie i historii.

Wykładając podstawy wiary w jedynego Boga, Paweł przedstawia Go jako Stwórcę świata i człowieka. Czyni to w pełnej zgodzie z Biblią, nawiązując do hymnu na cześć Boga Stworzyciela (Rdz 1,1 - 2,4a) i opowiadania o stworzeniu pierwszej pary ludzkiej (Rdz 2,4b-25). Mocno uwypukla jedność całej ludzkości i równość wszystkich ludzi, wykluczając jakiekolwiek pretensje Ateńczyków do wywyższania się ponad innych jako rzekomo lepszych i bardziej wartościowych. Zarazem wyklucza rozpowszechnione w świecie hellenistycznym i w religiach pogańskich przekonanie, że światem rządzą dwie potężne siły: bóstwa i demony (demiurgowie). Według nich, człowiek byłby dziełem demiurgów, ponieważ bóstwa pozostawały zbyt odległe i czyste, by zajmować się powołaniem do istnienia kogoś tak fizycznego, jak człowiek. Używając języka zrozumiałego dla słuchaczy, Paweł zwięźle przedstawia podstawowe zasady wiary biblijnej.

Drugi aspekt katechezy stanowi prawda o Bożej Opatrzności. Bóg "daje wszystkim życie i tchnienie, i wszystko" oraz "wytyczył właściwe czasy i granice ich, by szukali Boga, aby dotknąć Go niemal i znaleźć". Aczkolwiek służba Boża, czyli kult i liturgia, istnieją i są człowiekowi potrzebne, Bóg nie potrzebuje niczego, gdyż nie przynależy On do świata ani nie wiążą Go żadne uwarunkowania i ograniczenia. Mimo to pozostaje człowiekowi bliski, co więcej, objawia siebie. Zatem żaden człowiek nie może czuć się zapomniany ani opuszczony. Głęboka myśl teologiczna została wyrażona w starannym i pięknym języku greckim, świadczącym o wielkim kunszcie literackim, potwierdzając, że o sprawach najważniejszych powinno się mówić pięknym językiem, który przyciąga uwagę słuchaczy i zachęca ich do przychylnej odpowiedzi. Kunsztowna greka idzie w parze z umiejętnym wtrącaniem semityzmów, w czym przejawia się duchowe i religijne zaplecze Pawła, zauważone i docenione przez autora Dziejów Apostolskich. Paweł mówi po grecku, ale myśli językiem ksiąg świętych biblijnego Izraela. Piękno jego mowy jest tak niedoścignione, że nie sposób go należycie oddać w przekładach na języki nowożytne.

Wspominając podczas audiencji ogólnej swoją pielgrzymkę śladami św. Pawła, odbytą w maju 2001 r., Jan Paweł II powiedział: "Na ateńskim Areopagu zabrzmiały ponownie słowa słynnej mowy Pawła, zapisanej w Dziejach Apostolskich. Zostały odczytane po grecku i po angielsku, co samo w sobie jest bardzo wymowne. Język grecki był bowiem najbardziej rozpowszechniony na obszarze śródziemnomorskim na początku pierwszego tysiąclecia, dzisiaj zaś podobne znaczenie w skali całego świata można przypisać językowi angielskiemu. «Dobra nowina» Chrystusa, który objawia Boga i jest Zbawicielem świata wczoraj, dzisiaj i jutro, przeznaczona jest dla wszystkich ludzi żyjących na ziemi, zgodnie z Jego wyraźnym nakazem".

ks. Waldemar Chrostowski Tekst pochodzi z Tygodnika Idziemy, 19 lipca 2009 Wasze komentarze: Jeszcze nikt nie skomentował tego artykułu - Twój komentarz może być pierwszy. Autor Treść Nowości św. Agnieszka z Montepulciano Modlitwa do św. Agnieszki z Montepulciano Litania do św. Agnieszki z Montepulciano Do La Salette przybywają pielgrzymi z całego świata Drugi znak - wielki smok (Ap 12,3-6) Czy apostolskie zalecenie powstrzymywania się od krwi dziś już nie obowiązuje? Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2023 [ Powrót ]