Efektowny chorał i efektywny churał

Rzecz jasna, o błąd jest tym łatwiej, im bardziej podobne do siebie są takie wyrazy, jednak i w przypadku par o na pozór wyrazistych różnicach niejednokrotnie zdarzają się pomyłki. Wynikają one bądź to z pośpiechu i niestaranności, bądź też, niestety, po prostu z nieznajomości właściwego znaczenia. Często związane są ponadto z tym, że wśród paronimów wiele jest wyrazów zapożyczonych, które nie są powszechnie znane. Warto w związku z tym przywołać kilka przykładów.

Ile to już razy w mediach słyszeliśmy o konieczności adoptowania się do nowych warunków, czy też o tym, że trzeba *adoptować jakiś budynek na cele mieszkalne. Tymczasem czasownik adoptować znaczy tyle, co 'prawnie uznać cudze dziecko za własne', w przywołanych kontekstach powinny się więc znaleźć wyrazy adaptowanie i adaptować.

W wypowiedziach polityków i urzędników często można spotkać niewłaściwie stosowane, wymiennie używane wyrazy status ('stan prawny, pozycja społeczna') i statut ('zbiór przepisów').

Studenci filologii niejednokrotnie mylą słowa konsonant ('spółgłoska') i konsonans ('harmonijne współbrzmienie lub następstwo dźwięków').

Wśród kandydatów na studia humanistyczne powszechnym błędem jest mylenie rzeczowników konwersatorium ('forma zajęć akademickich, w których dominuje dyskusja') i konsewatorium ('wyższa szkoła muzyczna').

W pracach szkolnych spotkać można błędy zabawniejsze, np. mylenie wyrazów ceber i cerber, karawan i karawana, liberalizm i libertynizm, monotonia i monogamia,prymus iprymas, ulubienica i oblubienica, spirytyzm i spirytualizm itp.

Jak widać, każdy użytkownik języka musi bardzo uważać, by nie dać się zwieść tzw. "fałszywym przyjaciołom", jak niekiedy nazywa się paronimy i nie pomylić np. efektownego chorału z efektywnym churałem.

dr Tomasz Korpysz

Autor jest językoznawcą, pracownikiem UKSW i UW

Tekst pochodzi z Tygodnika
Idziemy, 28 marca 2010

Wasze komentarze:

AKP: 08.04.2010, 10:21  A czy nie powinno być raczej "konserwatorium" (wyższa szkoła muzyczna)  Krulik: 03.04.2008, 19:04  Ja i ty, 2 psy.

(1)

Autor Treść

Nowości św. Agnieszka z Montepulciano Modlitwa do św. Agnieszki z Montepulciano Litania do św. Agnieszki z Montepulciano Do La Salette przybywają pielgrzymi z całego świata Drugi znak - wielki smok (Ap 12,3-6) Czy apostolskie zalecenie powstrzymywania się od krwi dziś już nie obowiązuje?

Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2023

Poprzednia

[ Powrót ]

Następna