|
|
Wytrwanie w łasce
Życie w stanie łaski uświęcającej i spełnianie czynów nadprzyrodzonych - oto warunki zbawienia. Stan łaski jednak i zasługi nabyte na żywot wieczny nie stanowią wszystkiego. Konieczne jest również trwanie w łasce aż do śmierci.
- Natura daru wytrwania
Wytrwanie jest pochodną cnoty męstwa, która umacnia człowieka w trudnych chwilach, by nie odwrócił się od czynienia dobra. Czynność zorientowana ku dobru, nawet niewielka i łatwa, jeżeli trwa dłuższy czas, staje się nużąca i trudna i dlatego potrzebna jest specjalna energia, aby tej trudności nie ulec. Moc pozwalającą wytrwać mimo zniechęcenia i trudności, płynących z długotrwałego pełnienia aktów dobrych, daje cnota wytrwałości.
Wytrwanie to również swego rodzaju decyzja trwania w dobrym do końca. W tym sensie nie jest ono tyle cnotą, co warunkiem każdej doskonałej cnoty. Człowiek cnotliwy jest zdecydowany trwać w każdej cnocie permanentnie, czyli nieustannie.
Wreszcie wytrwanie oznacza też ciągłe trwanie w stanie łaski. Św. Tomasz w trojaki sposób rozumie wytrwanie. Po pierwsze oznacza ono taką decyzję duszy, która pozwala człowiekowi zachować niewzruszoną postawę i nie dać się odwieść od cnoty przez nękające go doświadczenia; po drugie jako wstrzemięźliwość do pożądliwości czy rozkoszy; w trzecim znaczeniu wytrwanie rozumie przez nieustawanie w czynieniu dobra aż do końca życia. Ażeby takie wytrwanie posiąść, człowiek będący w stanie łaski nie potrzebuje już wprawdzie żadnej innej łaski uświęcającej, ale potrzebuje specjalnej pomocy Bożej, która by nim kierowała i chroniła przed atakami pokus. Wyżej opisywana pomoc polega - zdaniem ogółu teologów - na łasce uczynkowej, która sprawia, że człowiek uświęcony łaską, trwa w niej do końca życia, tak że śmierć zastaje go w stanie łaski, bez względu na to, czy żyło się w nim długo, czy krótko.
Zdaje nam się jednak, że daru wytrwania nie można pojmować jako łaskę uczynkową, gdyż jest przejściowym poruszeniem Bożym oddziałującym na człowieka. Nie należy zatem pojęcia daru wytrwania zacieśniać do trwania przez dłuższy czas w łasce i wytrwania w niej. Jego istota i wielkość zasadza się nie na poszczególnych pomocach i łaskach Bożych, które temu darowi zwyczajnie towarzyszą, ale na połączeniu śmierci ze stanem łaski. Skoro dar wytrwania nie jest łaską uczynkową, to jest darem, dzięki któremu Opatrzność tak kieruje życiem człowieka, że ten kończy je w stanie łaski. Łaska wytrwania znajduje swoją podstawę w Bożej miłości, gdyż to właśnie Bóg udziela człowiekowi swej różnorakiej pomocy. Bóg przychodzi z tą pomocą poszczególnym ludziom i prowadzi ich do celu ostatecznego bądź przyśpieszając śmierć tych, co są w stanie łaski, bądź opóźniając ją, jeśli są w stanie grzechu, powiększając albo zmieniając siły, uprzedzając albo usuwając niebezpieczeństwo utraty łaski. Popularnie nazywa się to opieką Opatrzności Bożej.
Daru wytrwania nie można utożsamiać z bezgrzesznością czy też niemożliwością grzeszenia, bowiem nie daje on niezdolności grzeszenia. Dar wytrwania nie znosząc możności grzeszenia, nie dopuszcza, aby człowiek zmarł w grzechu ciężkim.
- Konieczność specjalnej łaski do wytrwania w dobrym
Człowiek w stanie łaski może trwać w tym stanie i nie grzeszyć ciężko, lecz żeby faktycznie wytrwać do końca życia, konieczna jest specjalna pomoc Boża. Paweł Apostoł w Liście do Filipian wyraża nadzieję, że Bóg, od którego otrzymali łaskę nawrócenia do wiary, doprowadzi dzieło uświęcenia do końca: <> (Flp 1,6). Podobna myśl wyraża św. Piotr: <> (1P 5,10). Są też w Piśmie Świętym modlitwy o dar wytrwania: <>. Również w Modlitwie Pańskiej <> prosimy o wytrwanie w dobrym. Zmienność ludzkiej woli domaga się Bożego wsparcia, aby człowiek mógł trwać w nastawieniu przyjaźni i miłości wobec Boga.
Móc wytrwać w powstrzymywaniu się od grzechu do końca życia to wytworzyć w sobie taki stan, w którym grzech byłby niemożliwy. Człowiek jednak sam siebie nie może utrwalić w dobrym; przekracza to możliwości jego dobrej woli. Ten kto jest w stanie łaski jest także w możności unikania grzechów ciężkich. Łaska uświęcająca nastawia zawsze w kierunku dobra. "Jest darem darmo danym, przez który Bóg obdarza nas swoim życiem wlanym przez Ducha Świętego do naszej duszy, by ją uleczyć z grzechu i uświęcić" (KKK 2023). "Potrzebna jest człowiekowi pomoc łaski Bożej" (KKK 1949). Moc zaś wolnej woli nie dosięga tego skutku, jakim jest wytrwanie w dobrym aż do końca. Wytrwanie oznacza prowadzenie działania przez cały czas. Wytrwanie w dobrym, przewyższa siły dobrej woli. A zatem do tego, by wytrwać w dobrym, potrzebuje człowiek pomocy łaski Bożej.
- Darmowość łaski wytrwania
Łaska nie może być przedmiotem naszych zasług. Ażeby u Boga zasługiwać trzeba być w stanie łaski. Ona jest racja naszych zasług i dlatego łaski pierwszej wysłużyć nie można. Ale, ażeby dostąpić zbawienia, nie tylko trzeba być w łasce, w stanie łaski, ale jest rzeczą konieczną wytrwać w niej aż do śmierci. Bóg daje łaskę i zachowuje ją w istnieniu. Dochodzi jeszcze kwestia przeznaczenia, które jest absolutne i darmowe, zależne jedynie od woli Bożej. Bóg aktem swej woli przeznacza każdą osobę do zbawienia. Skutki przeznaczenia mogą zależeć od przyczyn drugich, czyli zasług osobistych przeznaczonego lub pomocy innych osób w realizacji zbawienia.
Łaski wytrwania nie można wysłużyć, ale można ją wyprosić przez modlitwę rozumianą jako dobry uczynek lub jako prośba. W pierwszym aspekcie, jako czyn dobry, modlitwa jest zasługująca dla swej wewnętrznej wartości uczynku. Należy się za nią nagroda na mocy sprawiedliwości, ale tylko wtedy, gdy modlący się spełnia wszystkie warunki zasługi w ogóle. Modlitwa jako prośba opiera się nie na wewnętrznej wartości aktu modlitwy, ale na obietnicy wysłuchania tego, kto prosi.
Wszyscy ludzie otrzymują łaski wystarczające do zbawienia. A więc także i dar wytrwania. W przeciwnym razie Bóg nie nakazywałby tego, co przekracza wszelkie możliwości człowieka. Zatem z powszechnej zbawczej woli Boga wynika, że daje On - wraz z łaskami wystarczającymi - także i możliwość wytrwania.
Łaska wytrwania w dobrym to największy dar, jaki można otrzymać od Boga. Jest on okryty wielką tajemnicą przeznaczenia do chwały wiecznej, które to przeznaczenie zależy od nieskończonej dobroci i miłosierdzia Bożego. Opierając się na Bożym miłosierdziu oraz na nieskończonej mocy Bożej, możemy i powinniśmy ufać, że dostąpimy tego daru, gdy wytrwale będziemy o niego prosić. Katechizm Kościoła Katolickiego dodaje: "Dzieci naszej matki, Kościoła świętego, słusznie maja nadzieję na łaskę ostatecznego wytrwania i na nagrodę Boga - ich Ojca za dobre uczynki wypełnione dzięki Jego łasce w jedności z Jezusem" (KKK 2016).
kl. Marcin Zieliński
Tekst pochodzi z pisma
Alumnów WSD w Toruniu "SŁUGA" nr 26
|
|
św. Agnieszka z Montepulciano
Modlitwa do św. Agnieszki z Montepulciano
Litania do św. Agnieszki z Montepulciano
Do La Salette przybywają pielgrzymi z całego świata
Drugi znak - wielki smok (Ap 12,3-6)
Czy apostolskie zalecenie powstrzymywania się od krwi dziś już nie obowiązuje?
Modlitwa o Cud
Tajemnica Szczęścia
Modlitwy do św. Rity
Litania do św. Józefa
Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi
Godzina Łaski 2023