Rozważania Miłość Modlitwy Czytelnia Źródełko Pomoc Duchowa Relaks Download Cuda Opowiadania Perełki

Pokuta w okresie czterdziestodniowego przygotowania

W okresie czterdziestodniowego przygotowania do Paschy liturgia Kościoła, wzywając katechumenów i wiernych do praktyk ascetycznych, wskazuje jednocześnie na oczyszczające i uświęcające działanie Chrystusa. Czyny pokutne i modlitwa mają być jedynie zewnętrznym znakiem "wstępowania na świętą górę Paschy", czyli świadomego uczestnictwa w Misterium Paschalnym Chrystusa. Wartość zbawczą dla człowieka czerpią one jedynie dzięki wierze i miłości, które są zawsze łaską pochodzącą od Boga przez Chrystusa.

Dlatego już w I Niedzielę Wielkiego Postu modlimy się w kolekcie: [...] abyśmy przez doroczne ćwiczenia wielkopostne postępowali w rozumieniu tajemnicy Chrystusa i dzięki Jego łasce prowadzili święte życie. W modlitwie pokomunijnej zaś prosimy Boga, abyśmy posileni Chlebem z nieba, który ożywia wiarę, rozwija nadzieję i umacnia miłość nauczyli się pragnąć Chrystusa, który jest żywym i prawdziwym chlebem oraz umieli żyć według słowa Bożego. Także praktyka postu cielesnego przynosi człowiekowi zbawienne owoce jedynie dzięki łaskawości Boga: Ty przez post cielesny uśmierzasz wady, podnosisz ducha, udzielasz, cnoty i nagrody przez naszego Pana Jezusa Chrystusa (IV prefacja Wielkiego Postu).

Praktyka pokuty ma być nie tylko zewnętrzna, ale także wewnętrzna, indywidualna i wspólnotowa oraz winna prowadzić do prawdziwego nawrócenia i odnowy życia. Temat ten pojawia się w liturgii już w Środę Popielcową. Występuje on wyraźnie w modlitwach błogosławienia popiołu: Niech wytrwają w czterdziestodniowej pokucie, aby mogli z oczyszczonymi duszami uczestniczyć w paschalnym misterium Twojego Syna (I modlitwa) oraz ... abyśmy przez gorliwe pełnienie czterdziestodniowej pokuty otrzymali odpuszczenie grzechów i nowe życie na podobieństwo Twojego Zmartwychwstałego Syna (II modlitwa).

Główny temat tego okresu najlepiej wyraża nowa formuła towarzysząca obrzędowi posypania głów popiołem: Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię (Mk 1, 15) oraz antyfona Odmieńmy sposób życia. Fakt, że obrzęd ten ma miejsce bezpośrednio po homilii wskazuje, iż wiara, nawrócenie i pokuta rodzą się ze słuchania słowa Bożego. Harmonizuje z tym treść czytań biblijnych, które wzywają do interioryzacji dzieł pokutnych (nie czynić ich przed ludźmi, na pokaz, por. Mt 6, 1-6.16-18) oraz do autentycznego nawrócenia, które dokonuje się w sercu człowieka i nie polega na zewnętrznych zachowaniach (I czyt.). Wreszcie, wezwanie apostoła w imię Chrystusa do pojednania się z Bogiem staje się apelem skierowanym do całego Kościoła, aby w tym czasie łaski głosił konieczność pokuty i sprawował tajemnicę pojednania w sakramentach wielkanocnych.

Teksty euchologijne formularza mszalnego Środy Popielcowej mówią o tym okresie jako czasie pokuty (kolekta), w którym przez dzieła pokuty i miłosierdzia mamy pokonać nasze wady i oczyszczeni z grzechów zjednoczyć się z męką Syna Bożego (modlitwa nad darami). W przeżywaniu czasu pokuty pomaga wiernym Eucharystia sprawiając, że nasze wyrzeczenia podobają się Bogu, a nam przynoszą uzdrowienie duszy (modlitwa pokomunijna).

W odnowionej liturgii Wielkiego Postu, zgodnie z zaleceniem soborowym (SC 110), zostały wskazane różne formy ascezy, a nie tylko post. Chodzi głównie o praktykę życia chrześcijańskiego przejawiającą się w wiernym wypełnianiu obowiązków swego stanu, znoszeniu trudów codziennego życia, gorliwszą modlitwę, czynną miłość bliźniego itp. Nie ma więc w modlitwach mszalnych ciągłego nawiązywania do postu, aby nie sprowadzać istoty tego okresu jedynie do odmawiania sobie pokarmu.

Kolekty tego okresu mówią ogólnie o "dziełach pokuty", które mogą przybierać różne formy, zależnie od warunków życia i osobistych możliwości poszczególnych wiernych. Post oraz inne wyrzeczenia mają sens"jedynie wtedy, gdy przyczyniają się do duchowego rozwoju chrześcijanina [poskramiają naszą pychę) i służą dobru bliźnim oraz otwierają serca na potrzeby biednych (por. III prefacja wielkopostna).

Temat nawrócenia i wierności Bogu występuje głównie w czytaniach roku "C". Ewangelia I Niedzieli, o kuszeniu Chrystusa na pustyni, wzywa do wierności Bogu (Mt 4, 1-11; Mk 1, 12-15; Łk 4, 1-13). Wyznanie wiary ludu wybranego, który Bóg wyzwolił z niewoli egipskiej, także zachęca do całkowitego zaufania Bogu (Pwt 26, 4-10). Podobnie czytanie II podkreśla znaczenie wiary jako koniecznego warunku zbawienia (Rz 10, 8-13).

W II Niedzielę Ewangelia o przemienieniu Chrystusa wskazuje na posłuszeństwo Ojcu, jako drogę prowadzącą do wewnętrznej przemiany (Mt 17, 1-9; Mk 9, 2-10; Łk 9, 28b-36). Jeśli Chrystus wierny woli Ojca został przemieniony, także ci, którzy naśladują Go w tym posłuszeństwie Bogu zasłużą na przemienienie (Flp 3, 20-4,1). Dzięki wierności i posłuszeństwu Bogu Abraham staje się narzędziem przymierza ludu z Bo giem (Rdz 15, 5-12. 17-18).

Następne niedziele podają opisy nawrócenia w historii zbawienia i jednocześnie zawierają wezwanie do nawrócenia. W III Niedzielę wszystkie teksty czytań biblijnych mówią o konieczności nawrócenia, którego nie zastąpią żadne zewnętrzne praktyki. Bez wiary i nawrócenia wszystkich czeka zguba. Potwierdzają to fakty z przeszłości, o których wspominają Ewangelia (Łk 13, 1-9) i II czytanie (1 Kor 10, 1-6. 10-12). Z kolei Ewangelie w IV i V Niedzielę podają przykłady nawrócenia syna marnotrawnego (Łk 15, 1-3.11-32) oraz jawnogrzesznicy (J 8, 1-11). Harmonizują z nimi pozostałe czytania biblijne. W ten sposób Lekcjonarz Mszalny roku "C" dostarcza bardzo bogatego materiału biblijnego dla głoszenia wezwania do nawrócenia i pokuty.

Wezwanie do nawrócenia pojawia się także często w liturgii słowa w dni powszednie Wielkiego Postu. Połączone jest ono często z przypomnieniem, że Bóg jest miłosierny i nie chce śmierci grzesznika (np. piątek I tyg.), ale pragnie także, byśmy byli ludem Jemu poświęconym i doskonali na miarę doskonałości Ojca Niebieskiego (sobota I.tyg.), przestali czynić zło (środa II tyg.) i od słów przeszli do czynów (wtorek II tyg. i środa III tyg.).

 
[ Strona główna ]

Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty |

Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt

© 2001-2024 Pomoc Duchowa
Portal tworzony w Diecezji Warszawsko-Praskiej