Baszta Północna

     W wieku XI w wyższej części grodu istniała rotunda. Najazdy ruskie i węgierskie w 2 pół. XI wieku stanowią dramatyczny element historii wzgórza zamkowego. Nieustanne walki o miasto między Polakami, Węgrami i Rusinami nie służą rozwojowi zamku.

     W 1119 roku władca Przemyśla, Wołodar Rościsławicz, panujący w latach 1097-1124, wzniósł na środku wzgórza cerkiew pięknie zdobioną polichromiami i posadzką w kształcie mozaiki. Wokół cerkwi funkcjonował do końca XV wieku cmentarz. W 1126 roku gród został spalony. Na przełomie XII i XIII wieku wzgórze pustoszą liczne najazdy. W związku z nieustanną groźbą napadu wzgórze zostało w latach 1243-44 ponownie obwarowane. Zajęcie przez Kazimierza Wielkiego Rusi Halickiej na pewien czas zaprowadza spokój w zamku. Wydarzenie to datuje się na 1340 rok. Król Kazimierz Wielki, ostatni z Piastów, doprowadza do znacznego wzmocnienia wzgórza obwałowaniami i fortyfikacjami. Wzniósł także w tym miejscu murowany zamek. Kronikarz Jan Długosz wspomina, że król Kazimierz w 1412 roku likwiduje ową cerkiew i zamienia ją na katedrę łacińską, a przy tym zostały także usunięte groby Rusinów z otaczającego ją cmentarza. W latach 1460-70 prawdopodobnie doszło do rozbiórki katedry. Przypuszcza się. że na zamku gościł Jagiełło i Jadwiga, Kazimierz Jagiellończyk i Jan Olbracht.

Ruiny dawnej rotundy

     W 1498 roku wzgórze zostaje doszczętnie zniszczone. Dotyka je najazd Wołochów, którzy spalili zamek. Po wielu upomnieniach króla Zygmunta Starego, starosta przemyski Piotr Kmita odbudowuje warownię w latach 1512-1553. Wzgórze po przebudowie zmieniło swój wygląd. Plan zaniku składał się z dwóch elementów. Część niższa w północno-zachodniej stronie wzgórza stanowiła przygró-dek. Natomiast w części wyższej grodu tj. południowej wznosił się zamek murowany otoczony głęboką fosą. Chroniły go także mury typu kurtynowego z czterema basztami w narożach. Południowa baszta była kwadratowa, pozostałe trzy okrągłe. Poza tym baszty wyznaczały kierunki świata. Kurtyna północno-zachodnia pełniła funkcję połączenia, poprzez budynek bramny, z przygródkiem. Wewnątrz, na dzidzińcu znajdowały się drewniane budynki gospodarcze, kilka murowanych oraz studnia i kuchnia. Takie rozplanowanie zabudowań zamku zrealizowane przez Piotra Kmitę nosi nazwę założenia bastejowego.

Brama wjazdowa

     W końcu XVI wieku została do zabudowań zamku dostawiona baszta, choć niektórzy twierdzą, że podwyższono jedynie jedną z już istniejących. Marcin Krasicki, starosta przemyski w latach 1612-1633, przebudowuje zamek w stylu swej rezydencji w Krasiczynie. Podwyższone zostały baszty północna i wschodnia, a mury ozdobiono imponującą attyką. Od fundamentów wybudowano część północno-wschodnią z zamiarem dostawienia również krużganków. Śmierć Marcina przerwała jednak prace rozbudowy zamku.

     W wieku XVII i l pół. XVIII zamek niszczał, a Stanisław Poniatowski /późniejszy król polski/ objąwszy w 1759 roku urząd starosty przemyskiego, ujrzał już jego całkowity upadek i ruinę.

     Prężny starosta rozebrał kurtynę południowo-zachodnią z basztami do niej przyległymi, a na jej miejsce wybudował nową, bliżej dziedzińca. Renowacji poddał także część północno-wschodnią oraz budynek bramny, który wzmocnił przyporami. Prace te zakończono w 1762 roku.

     W czasach austriackich planowano uczynić w murach zamku więzienie. W 1842 roku założono tutaj park miejski. W 1885 roku budynki zamkowe gruntownie wyremontowano w związku z zamysłem umieszczenia tu teatru. W ostatnich latach przywrócono obiektowi właściwy wygląd. Obecnie siedzibę swą ma tutaj Towarzystwo Dramatyczne "Fredreum" z teatrem pod tą samą nazwą. Znajduje się tutaj także restauracja, a widoki ze wzgórza są doskonałą przystawką do menu.