Podaruj swój czas - Cierpienie

Z Ewą Bodek, koordynatorem wolontariuszy w Hospicjum im. św. Łazarza w Krakowie, rozmawia Jolanta Tęcza-Ćwierz.

Ci, którzy nie zetknęli się z hospicjum, uznają wolontariat wśród chorych za jedną z najcięższych form niesienia bezinteresownej pomocy. Czy rzeczywiście jest to tak trudne wyzwanie?

Patrząc na tych ludzi, pielęgnując ich, obserwujemy ich lęki, obawy, strach przed umieraniem. I pomimo tego, że gdzieś w nas to tkwi, ważne jest, aby nie zdominowało bycia z podopiecznym. Nie jesteśmy po to, by robić rozliczenie ze swojego życia, ale by pomóc. A pomagać komuś to znaczy bardzo blisko wejść w jego sytuację. Łatwo jest podnieść kogoś, kto się przewrócił, ale jak podnieść i podtrzymać kogoś, kto umiera? Trzeba umierać razem z nim.

Mój anioł stróż sobie radzi, ja zupełnie nie. Obawy są naturalne. Człowiek zawsze będzie się bał cierpienia, śmierci, bólu. Zawsze ma lęk przed umieraniem. Zazwyczaj akceptujemy istnienie śmierci w naszym życiu, ale chcielibyśmy, żeby z umieraniem było ładnie, lekko, szybko i w takim czasie, który nam by odpowiadał. A tak, zawsze jest za wcześnie. Bardzo trudno jest staną"ć w prawdzie przed kimś, kto pyta: Czy ja już umieram? Co ze mną będzie? Gdzie jest Pan Bóg? Dlaczego ja tak cierpię? Za co mnie to spotyka? Co będzie z moimi dziećmi, wnukami, z moim domem, pracą? Dlaczego to takie ciężkie?

Jestem przekonana, że choroba i cierpienie są złem. Pan Bóg nam tego nie zsyła, nie karze nas w ten sposób, to jest następstwo grzechu pierworodnego. Pan Bóg cierpienia dopuszcza. A dlaczego? To jest Jego tajemnica. A my jesteśmy za mali, aby to zrozumieć. Po ludzku choroba i cierpienie nie mają żadnego sensu. Kiedy jednak popatrzymy na Bożego Syna, który także cierpiał i w wielkich męczarniach umierał, to łatwiej jest przyjąć i zaakceptować swój ból. Ja w to wierzę i mogę o tym mówić. Nie wiem, jak sobie radzą ci, którzy nie wierzą. A są tacy wśród wolontariuszy. I gdy pytają mnie, co mają mówić, jak wytłumaczyć sens bólu, odpowiadam: "Nie wiem, co powiesz. Tylko nie kłam. Powiedz, że nie wiesz, że też się boisz i chcesz, aby ten umierający ci to wytłumaczył".

Zdarzało mi się prosić niektórych pacjentów, aby pamiętali o mnie, gdy będą już po drugiej stronie, i wiem, że pamiętają. Mój mąż, który rok dłużej jest wolontariuszem w hospicjum, ma już ponad 50 takich orędowników.

Często ich nie ma. Wynika to ze strachu, z braku czasu. Dzisiejszy świat lansuje model życia bez bólu, śmierci i cierpienia. Wszyscy są młodzi, zdrowi, szczęśliwi, a rzeczywistość jest łatwa, lekka i przyjemna.

A wolontariusze się nie boją? Z czego wynika ich chęć pomagania w hospicjum?

Dorośli wolontariusze zazwyczaj przychodzą z pobudek religijnych. Natomiast młodzież ma w sobie taką zwykłą chęć pomagania, troszczenia się o innych. Przychodzą po lekcjach lub zajęciach na uczelni, mówiąc, że wolą zrobić coś pożytecznego niż marnować czas na ławce w parku. Bywa, niestety i tak, że ktoś popracuje trochę w hospicjum, a potem przychodzi po zaświadczenie o odbytej praktyce. Wyjeżdża do pracy za granicę i potrzebuje takiego dokumentu, by łatwiej znaleźć zatrudnienie. To nie jest do końca uczciwe. Wolontariat zakłada pomoc bezinteresowną, a nie coś za coś.

Wolontariusze przychodzą do podopiecznych, rozmawiają z nimi, trzymają za rękę, czytają gazety, książki, spacerują, czy po prostu się modlą, gdy podopieczny śpi. Zdarza się, że rodziny obserwując wolontariuszy zaczynają myśleć, że zajmowanie się podopiecznymi w hospicjum wcale nie jest takie straszne. Potem odwiedzają bliskich częściej. Podobnie jest w domowej opiece. Trzeba przychodzić do starszych osób, bo nie ma nikogo z bliskich. Potem nagle okazuje się, że jest życzliwa sąsiadka, jakaś krewna. I już jest łatwiej.

Zakres zadań wolontariuszy zależy od posiadanych kwalifikacji ochotników, ich doświadczenia oraz predyspozycji psychicznych. Może dotyczyć najprostszej obsługi higienicznej, jak również, po odpowiednim przeszkoleniu, pomocy przy bezpośredniej opiece medycznej. Opieka wolontariuszy obejmuje także pomoc rodzinie chorego. Wolontariusze pomagają również w pracach biurowych, porządkowych i w kuchni.

Powinien to być porządny człowiek. Reszty można się nauczyć. Niemożliwe jest, aby ktoś nie opiekował się swoją matką, babcią, mężem czy sąsiadem, a jednocześnie szedł w aureoli świętości do hospicjum. To się nazywa hipokryzja.

Wolontariusze to ludzie o różnych zawodach, cechujący się wrażliwością, uczciwością i zdolnością do wczuwania się w położenie drugiej osoby. Dobrowolnie i bezpłatnie, w zależności od swych możliwości, podejmują się uczestniczenia w opiece nad chorymi. Każdy z nas jest zdolny do pomocy. Tak zostaliśmy stworzeni.

Trzeba przyjść do hospicjum. Najpierw odbywa się rozmowa na temat motywacji i sensu wolontaria-tu. Potem jest dwumiesięczny kurs i kolejna rozmowa. Wolontariat to nie jest jednorazowa akcja. Bycie z chorymi zobowiązuje. Nie można powiedzieć, że nie ma się czasu albo ma się tysiąc innych zajęć, że przyjdzie się później. Bo za dwa, trzy dni może już być po pogrzebie. Pacjentów odwiedza się przynajmniej dwa razy w tygodniu od 2 do 4 godzin, jeśli ktoś ma możliwość ten czas może być dłuższy. Jestem przeciwna rzadkim wizytom, na przykład raz w tygodniu. Po tym okresie połowa osób jest już nowych.

Dla młodzieży gimnazjalnej i licealnej mamy specjalny rodzaj wolontariatu pod nazwą "Z żonkilem w tle". Obecnie grupa tych młodych wolontariuszy liczy około 35 osób. Do ich zadań należy przede wszystkim odwiedzanie starszych, samotnych osób w ich domach.

Młodzi ludzie do 18. roku życia muszą przedstawić zaświadczenie od rodziców, że wyrażają oni zgodę na wolontariat swojego dziecka.

Tekst pochodzi z Dwutygodnika Młodzieży Katolickiej Nasza DROGA nr 5(573) 8-21 III 2009 Wasze komentarze: A.: 28.09.2008, 23:04 Dziś zostałam oskarżona o kradzież. Jeśli ktoś postronny oskarża Cię o coś czego nie zrobiłeś, jest to nieprzyjemne, ale nie do opisania jest ból kiedy o kradzież oskarża Cię najlepszy przyjaciel, ktoś kogo kochasz, o kogo troszczysz się każdego dnia i dobro takiej osoby stawiasz nade wszystko. Dziś ja zostałam oskarżona, spytana "To Ty ?", a kiedy spytałam "Czy myślisz, że to mogłam być ja ?" w odpowiedzi usłyszałam: "Nie wiem". Boli, okrutnie boli..., ale czy ból i oskarżenia są wystarczającym powodem, aby przestać kochać ? Ja nie przestanę... eb: 28.01.2007, 17:49 z naszego punktu widzenia to zbędne, ale kiedyś taki żywot świętego miał być jak najbardziej konkretny i mocno osadzony w rzeczywistości, aby przemawiał do jak największej liczby ludzi. Takie historie musiały oddziaływać na emocje...ale masz rację,że dziś takie wstawki można usunąć:)ale nie trzeba mówić, że to razi, tylko traktować z dystansem.Również pozdrawiam! m: 28.01.2007, 10:01 wiem dobrze, że nie na tym należy się skupić. Pocóż więc jest to wymienione, nie lepiej było by napisać iż w widzeniu był płaczący Jezus oraz Maryja (bez informowania o rzekomym powodzie płaczu)? Pozdrawiam. eb: 27.01.2007, 01:42 w tym tekście nie należy skupić się na negatywnym obrazie protestantyzmu- to jest przekaz o świętym, który żył w określonych czasach.Jeśli prześledzić całe średniowiecze jest pełne tego typu historii. W tym tekście chodzi wyłącznie o ideę i przybliżenie postaci patrona osób niesłusznie oskarżonych... m: 26.01.2007, 09:39 razi troszkę ten tekst w tygodniu o jedność Chrześcijan... (pewnie nie dokońca jest prawdziwy?). Ale idea o zastanowieniu się przed oskarżaniem słuszna (1) Autor Treść Nowości Modlitwa na Uroczystość Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny Rozważanie i medytacja na Zwiastowanie Pańskie Włączeni w "fiat" Niepokalanej Fiat znaczy niech się stanie Wiersze na Zwiastowanie Pańskie Duchowa Adopcja Najbardziej popularne Tajemnica Szczęścia Godzina Łaski Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Modlitwa o Cud Poprzednia [ Powrót ] Następna