Rozważania Miłość Modlitwy Czytelnia Źródełko Pomoc Duchowa Relaks Download Cuda Opowiadania Perełki

Czy dziecko poczęte odczuwa ból?

     Gazeta Wyborcza opublikowała 24-sierpnia br. informację, jakoby dziecko poczęte odczuwało ból dopiero około 30 tygodnia ciąży. Tymczasem rzetelne badania dowodzą, że odczuwa ono ból znacznie wcześniej. Im więcej naukowcy dowiadują się o życiu dziecka w łonie matki, tym bardziej zdają sobie sprawę z jego aktywności i umiejętności. Przed urodzeniem dziecko potrafi się poruszać, słyszy, odczuwa smak, zapach, widzi, reaguje na dotyk oraz bodźce bólowe. Niektóre z tych reakcji obserwuje się już w szóstym tygodniu od poczęcia. Wydaje się również, że dzieci uczą się i zapamiętują już podczas życia wewnątrzłonowego. Najbardziej dotyczy to diety i głosu matki.

     Jak wykazują badania, suma doświadczeń zdobytych przez dziecko przed urodzeniem ma znaczący wpływ na jego przyszłe zdrowie i dobre samopoczucie. Wzrost wiedzy i lepsze zrozumienie rozwoju prenatalnego doprowadziło do tego, że doceniono wagę i znaczenie aktywności płodu podczas ciąży oraz dostrzeżono jego zadziwiające możliwości.

     Badanie rozwoju dziecka poczętego zawsze jest sprawą trudną. Wiarygodne informacje na temat rozwoju człowieka pochodzą głównie z badań płodów, które zmarły w wyniku poronienia lub aborcji. Informacje te poszerzane sąo dane uzyskane z badań nad zwierzętami, np. dotyczące układu nerwowego pochodzące m.in. zanalizprzeprowadzonychnaembrionach szczurów. Znany jest już w dużym stopniu model rozwoju receptorów i nerwów prowadzących do i z rdzenia kręgowego. Chociaż wiemy coraz więcej o mózgu, anatomiczne struktury odpowiedzialne za świadomość bólu nie zostały jeszcze w pełni określone.

     Dlatego nieuniknione są spekulacje na temat dokładnego początku funkcjonowania tych struktur. Niemniej wiemy dużo 0 tym, co się dzieje w poszczególnych fazach rozwoju dziecka poczętego:

     0-5 tydzień od poczęcia

     Pod koniec 5 tygodnia rozwoju dziecka poczętego zaczynają się formować nerwy 1 tworzyć połączenia między nimi. Zaczynają się formować podstawowe struktury mózgu.

     6-10 tydzień od poczęcia

     W tym czasie płód zaczyna się poruszać i staje się wrażliwy na dotyk. Złącza nerwowe w obrębie rdzenia kręgowego pozwalają na reakcje odruchowe na bodźce dotykowe i inne bodźce szkodliwe. Dotyk dłoniowej powierzchni ręki powoduje częściowe zaciśnięcie paluszków. Rozwój fizyczny wzgórza i kory mózgowej już się rozpoczął, nie ma jednak połączeń nerwowych pomiędzy korą a niższymi strukturami. Zaobserwowano aktywność elektryczną w moście (niższa część pnia mózgu), co wskazuje, że staje się on aktywny.

     11-15 tydzień od poczęcia

     Dotknięcie ust płodu wywołuje odruch połykania. Sporadycznie mają miejsce ruchy oddechowe, a receptory na rękach, stopach i twarzy uaktywniają się. Około 14 tygodnia na prawie całej powierzchni ciała obecne są receptory czuciowe. Można zarejestrować elektryczną aktywność w hippokampie.

     16-25 tydzień od poczęcia

     Mózg jest już odpowiednio zorganizowany, aby móc koordynować takie działania, jak np. krótkie momenty ruchów oddechowych płodu. Około 23 tygodnia zaczynają się formować połączenia między korą mózgową a resztą mózgu. W tym czasie pojawia się elektryczna aktywność w pewnych obszarach niższego poziomu mózgu, takich jak wzgórze.

     26-38 tydzień od poczęcia

     Około 26 tygodnia połączenia w mózgu są zazwyczaj wystarczająco rozwinięte, aby mogły przekazywać informacje płynące od receptorów czuciowych do kory mózgowej. Elektryczną aktywność wykazuje już cały mózg. Od tego momentu komórki nerwowe kory łączą się i tworzą coraz bardziej złożoną sieć, a możliwości reagowania dziecka na specyficzne bodźce wzrastają. Proces ten kontynuowany jest do końca ciąży oraz po urodzeniu.

     Istnieje pełna zgoda co do tego, że już w wieku 5,5 tygodnia od poczęcia dziecko reaguje na bodźce, wykonując różne ruchy. Dowodzi to, że posiada ono receptory połączone z nerwami, które prowadzą do rdzenia kręgowego oraz sieć nerwów biegnących do mięśni. Jest to okres kiedy dziecko poczęte najwcześniej może odczuwać ból.

     Projekt ustawy o nakazie informowania o odczuwaniu bólu przez płód

     W amerykańskim senacie przedstawiono projekt ustawy, na mocy której zacząłby obowiązywać nakaz informowania o odczuwaniu bólu przez płód. Wszystkie placówki, w których dokonuje się przerywania ciąży, byłyby zobowiązane do poinformowania każdej kobiety, która nosi się z zamiarem aborcji w 20 tygodniu ciąży lub później, o tym, że dziecko w jej łonie będzie odczuwało niezwykle silny ból podczas wykonywania aborcji. Lekarz będzie miał również obowiązek zaoferowania kobiecie znieczulenia uśmiercanego dziecka. Zwolennicy aborcji, w tym lekarze uśmiercający nienarodzone dzieci, wmówili opinii publicznej, że płód nic nie czuje. W warunkach amerykańskich, gdzie w niektórych stanach prawo zezwala na aborcję do czasu porodu, przedstawiony w senacie projekt ustawy jest krokiem w kierunku przywracania ochrony życia poczętego dziecka. Autorzy projektu mają nadzieję, że matka, która stanie wobec faktu, że jej dziecko odczuwa ból, może zacząć myśleć - jeśli je boli, to znaczy, że ono czuje; jeśli czuje, to znaczy, że żyje.

za: Dave's Digest - 14.03.2005 r.
     Płód nie tylko jest wrażliwy na ból, ale może go odczuwać bardziej niż osoba dorosła. Pień mózgu dziecka w łonie matki otrzymuje zwiększoną stymulację z bodźca szkodliwego. Pole odbiorcze, związane z każdym receptorem, jest u niego dużo większe niż u osoby dorosłej. Taka sytuacja zwiększa prawdopodobieństwo pobudzenia receptora. Co więcej, istnieją dowody na to, że normalny dotyk może u płodu uaktywnić układ bólowy. Obwodowe receptory czuciowe, przekazujące informacje o niskim progu i bodźce dotykowe tworzą u tej małej istoty ludzkiej czynnościowe połączenia z komórkami rdzenia kręgowego, które u dorosłych są zarezerwowane wyłącznie dla bodźców bólowych.

     Konsekwencją wymienionych powyżej cech jest to, że w przypadku zarzucenia informacjami bólowymi mózg płodu może mieć świadomość ogólnego poczucia dyskomfortu lub zagrożenia, ale nie zarejestruje konkretnego miejsca bólu. Choć jest to mniej specyficzna odpowiedź, to jednak jest to forma percepcji bólu.

     Biorąc pod uwagę istniejące wątpliwości, dobra praktyka medyczna powinna wiązać się z tym, że lekarz podejmuje wszelkie środki ostrożności, czyli chroni dziecko przed potencjalnie bolesnymi procedurami we wczesnym okresie rozwoju prenatalnego. Wszelkie potencjalnie bolesne procedury terapeutyczne powinny być przeprowadzane na płodzie, jeśli to możliwe, z użyciem znieczulenia lub środków uśmierzających ból.

     Wskazówki na temat procedur medycznych dotyczących uśmierzania bólu u poczętych dzieci powinny być upowszechnione na szeroką skalę wśród personelu położniczego. Kobiety, zwłaszcza kobiety w ciąży, kiedy mówi się im o rozwoju dziecka przed narodzeniem, powinny zostać poinformowane zgodnie z najnowszym stanem wiedzy na temat odczuwania bólu przez płód.

     Politycy powinni zwrócić uwagę na to, że współcześnie w wielu krajach prawo bardziej chroni nienarodzone zwierzęta niż nienarodzone istoty ludzkie.

     Istniejące np. w Wielkiej Brytanii ustawodawstwo reguluje i kontroluje każdy eksperyment, który może spowodować ból lub cierpienie u zwierząt. Dotyczy to wszystkich kręgowców. Wcześniej prawo nie uznawało potrzeby ochrony płodów zwierzęcych przed cierpieniem lub dyskomfortem w trakcie eksperymentów. W 1986 roku, kiedy uaktualniono ustawę, pod ochronę zostały wzięte także płody zwierząt. Obecnie ochrona przed działaniami powodującymi ból, cierpienie, niepokój lub trwałą szkodę należy się płodom ssaków, ptaków, płazów i gadów, które znajdują się w połowie swojego rozwoju przed narodzeniem.
     Bez znieczulenia

     Ustawodawcy w amerykańskim stanie Montana różnicą kilku głosów odrzucili ustawę, która nakazywała lekarzom anestezjologom znieczulanie dziecka poddawanego aborcji w przypadku, gdy ciąża trwa 16 lub więcej tygodni.

     Dyskusja nad odczuwaniem bólu przez dziecko w łonie matki trwa już kilka lat. Nagromadzone dowody jednoznacznie wskazują na zdolność odczuwania bólu przez płód już w 11 tygodniu życia płodowego. Coraz więcej lekarzy neurologów i embriologów twierdzi, że dziecko poczęte może być zdolne do odczuwania bólu już ok. 5-6 tygodnia - wtedy, gdy zauważane są najwcześniejsze ruchy płodu.

za: SPUC - 04.03.2003 r.
     Jeśli płody ludzkie miałyby być chronione od połowy swojego rozwoju przed narodzeniem, oznaczałoby to ochronę dziecka od 18-19 tygodnia od poczęcia. Jednak aborcję w Wielkiej Brytanii można przeprowadzać do końca ciąży, jeśli rozwijający się płód jest uszkodzony, oraz do 24 tygodnia z innych powodów. Ustawodawstwo nie stawia żadnych wymagań, jeśli chodzi o zapobieganie bólowi. Podobnie nie ma obecnie żadnych wymagań co do zapobiegania czy ograniczenia bólu przy procedurach medycznych przeprowadzanych na dzieciach poczętych.

     Istnieją wyraźne trudności w zdefiniowaniu i zmierzeniu bólu, które utrudniają ustalenie, w którym momencie płód może odczuwać ból lub cierpienie. Jak wspomniano wcześniej, najnowsze dowody potwierdzają, że dziecko przejawia różne reakcje w miarę swojego wzrostu. Zaczynają się one rozwijać począwszy od reakcji na dotyk już w 5,5 tygodnia od poczęcia. Niektórzy naukowcy sugerują, że odczucie bólu może być obecne od 11 tygodnia od poczęcia. Lekarze i naukowcy są zgodni, że około 24 tygodnia od poczęcia funkcjonują struktury potrzebne do odczuwania bólu.

     Chociaż naukowcy domagają się rozstrzygających dowodów, zanim kategorycznie stwierdzą, że płód odczuwa ból, to obecny stan wiedzy w tej kwestii wymaga od lekarzy ogromnej rozwagi.

     Bilans dowodów sugeruje, że dziecko w łonie matki może odczuwać ból i jest zdolne doświadczać cierpienia już od wczesnego etapu rozwoju. Dr Vivette Glover z Queen Charlotte's Hospital w Londynie, zeznając przed brytyjską komisją parlamentarną powołaną do badań nad odczuwaniem bólu przez płód, powiedziała: Chciałabym dokonać rozgraniczenia pomiędzy naukową i medyczną roztropnością. Jako naukowiec, człowiek musi być bardzo ostrożny, aby nie przesadzić w żadnej sprawie. Ale tu jestem nieco zaniepokojona tym, że jeśli po prostu powiemy, że "nie wiemy", możemy spowodować wiele cierpienia. Wolałabym raczej błądzić po bezpiecznej stronie i twierdzić, że płód może cierpieć, więc powinniśmy coś z tym zrobić.

     Prof. Christopher Hull, wiceprezydent Royal College of Anaesthetists na Uniwersytecie Newcastle stwierdził, że wątpliwości dotyczące odczuwania bólu działają na korzyść płodu. Podobne zdanie wyraził dr David Bowsher - dyrektor ds. badań Pain Research Institute w Liverpoolu - który uznał, że płód należy znieczulać przed przeprowadzaniem procedur potencjalnie wywołujących ból. Z kolei prof. Kypros Nicolaides stwierdził, że ze względu na niepewność co do zdefiniowania i zmierzenia bólu, należy traktować płód tak, jakby go odczuwał począwszy od pierwszego trymestru ciąży (przed 13 tygodniem od poczęcia).

     Wolimy określenia zastępcze

     Agencja informacyjna Associated Press opublikowała materiały z przesłuchania w procesie o zgodność z konstytucją USA ustawy o aborcji w czasie porodu (Partiai Birth Abortion Ban). Ustawa wprowadziła zakaz stosowania metody przerywania zaawansowanej ciąży w drodze tzw. aborcji przy częściowym porodzie. Jest to szczególnie okrutna metoda stosowana w 20-24 tygodniu życia płodowego dziecka - lekarz prowokuje poród i wyciąga rodzące się dziecko za nóżki, przed urodzeniem się główki wbija nożyce chirurgiczne w rdzeń kręgowy u podstawy czaszki i za pomocą próżniociągu odsysa mózg, a następnie pomaga urodzić martwe dziecko.

     Sędzia przesłuchiwał ginekologa-aborcjonistę, który specjalizował się w przerywaniu ciąży przy częściowym porodzie. Oto fragmenty tego osobliwego dialogu:

Sędzia: Czy płód odczuwa ból?
Ginekolog: Eeee, nie jestem pewien... Nie są mi znane żadne badania, które potwierdzają, że płód odczuwa ból.
Sędzia: Czy kiedykolwiek zastanawiał się pan nad takim pytaniem?
Ginekolog: Nie.
Sędzia: Nigdy takie pytanie nie przyszło panu do głowy?
Ginekolog: Nie.
Sędzia: Czy informujecie matkę, że będziecie odsysać mózg z czaszki dziecka?
Ginekolog: Nie używamy takich terminów. Mówimy raczej: dekompresja czaszki lub redukcja zawartości czaszki.
Sędzia: Czy kobieta może nie zrozumieć o co chodzi?
Ginekolog: Staramy się unikać sformułowań zbyt przykrych, drastycznych lub nazbyt obrazowych dla pacjentki.

za: www.LifeSiteNews.com - 01.04.2004 r.



tłum. Joanna Kowalczyk
oprac. na podstawie Raportu Komisji
Specjalnej Brytyjskiego Parlamentu,
prowadzącej badania nad odczuwaniem bólu
przez dziecko w łonie matki

za: "Zdolność odczuwania bólu przed
urodzeniem". Tytuł oryginału:
"Human Sentinece Before Birth".
HIL-Europa 2005, www.hli.org.pl

GŁOS DLA ŻYCIA
nr 5(76) wrzesień/październik 2004

Wasze komentarze:
 Gość : 25.01.2023, 22:44
 Ciemnogród ,proszę poczytać o najnowszych badaniach.
 Załamana : 23.05.2022, 09:49
 Ludzie co nie którzy powinni zrozumieć że kobieta mimo że nie chce tego zrobić to musi ! Ze względu na ryzyko swojego i maleństwa.
 Ciekawska: 01.11.2020, 20:10
 Jest 2020 rok. Po komentarzach zakładam, że artykuł powstał najwcześniej w październiku 2006r. Prosiłabym o aktualizację i odnośniki co do wszelkich "badań" - jakie badanie, kiedy, przez kogo itd. Tak na wszelki wypadek w ramach rzetelności :)
 Kasik: 07.11.2017, 11:51
 Ależ głupoty, spekulacje. Do do 29 tygodnia życia płodowego ciężko mówić o jakimkolwiek bólu, ba ogromna większość neurobiologów uważa, że odczuwanie bólu w ogóle nie występuje u płodu - bo gdyby PŁÓD czuł to nie przeżyłby porodu. Odkształcenia czaszki, stawów, itp itd, towarzyszące akcji porodowej byłyby nie do zniesienia - przeżycia. Czekam na kolejne sensacyjne doniesienia dotyczące odczuwania bólu przez blastulę.
 Aśka: 11.07.2014, 01:40
 Asia, też jestem za tym, aby każda kobieta zanim dokona aborcji obejrzała film w jaki sposób się tego dokonuje. Problem w tym, że środowiska lewacki i inne proaborcyjne robią wszystko, aby do tego nie dopuścić. dla nich najważniejszy jest biznes. Z tego samego powodu starano się zachować w tajemnicy fakt, że dziecko tej kobiety pochodziło z zabiegu in vitro (sama słyszałam oburzonego Biedronia, który niemal krzycząc pytał jakim prawem zostało to ujawnione). Przecież na in vitro też zbijają kasę, tak jak na aborcji. Nie dziwi więc zachowanie prof. Dębskiego i jego atak na prof. Chazana. Inną sprawą jest, że aby kogoś "ruszyło sumienie", to musi je najpierw mieć. Wątpię, czy lekarz, który dokonuje aborcji dla pieniędzy (a są tacy) ma sumienie.
 Ojciec: 01.06.2012, 12:28
 Dzisiaj 1.06.2012 r. jest Dzień dziecka. Każdy kto zabił dziecko powinien mieć wyrzuty sumienia !.
 MisjaLuxSalutis: 20.08.2011, 16:41
 100 % świadomość powinno przyświecać poczęciu. Często w MLS mamy do czynienia z nieodpowiedzialnymi rodzicami nawet wysoko wykształconymi. Przyładem są rodzice naszej sekretarz. Znęcają się nad Z.F.-P. psychicznie, przez większość dnia jest więziona na 1-piętrze ich do domku itd , itp . Nie jest w stanie zejść samodzielnie na parter. W przypadku pożaru spaliła by się żywcem. Ponadto mieszka w nieciekawym miejscu na GLOBIE (jak dla niej). Prosimy o niezwłoczną interwencje. Ew. przez naszą panią prezes Stowarz. 337023 krs
 wojtek: 17.10.2010, 00:00
 niewiem czy jestem ojcem
 jacek: 08.07.2010, 21:49
 Przede wszystkim dwa najbardziej rażące błędy logiczne: 1) "Tymczasem rzetelne badania dowodzą", "jak wykazują badania" - jakie badania? W jaki sposób przeprowadzone, co badające? Czy autorzy nie dokonują błędnych interpretacji tych badań? Takie ogólniki mają zerową wartość naukową, są zwykłą manipulacją. 2) "Istnieje pełna zgoda co do tego, że już w wieku 5,5 tygodnia od poczęcia dziecko reaguje na bodźce, wykonując różne ruchy. Dowodzi to, że posiada ono receptory połączone z nerwami, które prowadzą do rdzenia kręgowego oraz sieć nerwów biegnących do mięśni. Jest to okres kiedy dziecko poczęte najwcześniej może odczuwać ból." Błąd. Należy przewodnictwo nerwowe i odruchy odróżnić od świadomej percepcji bólu. Po całkowitym przerwaniu rdzenia kręgowego poniżej uszkodzenia zostają zachowane odruchy nerwowe mimo braku czucia. Aby czuć ból, informacja musi osiągnąć poziom korowy (aby nie być gołosłownym, tak opisują podręczniki neuroanatomii, jak chociażby prof. Dobaczewskiej). A autorzy sami zauważają, że następuje to w 26. tygodniu: "Około 26 tygodnia połączenia w mózgu są zazwyczaj wystarczająco rozwinięte, aby mogły przekazywać informacje płynące od receptorów czuciowych do kory mózgowej."


 asiox: 05.05.2010, 16:41
 misiax, ja bym radziła się wstrzymać z tymi oskarżeniami o prymitywizm ludzi, którzy dopuszczają się aborcji. to takie, hmm.. niekatolickie.
 beata: 11.03.2010, 18:12
 "Istnieje jedna prawidłowość: wszyscy, którzy są zwolennikami aborcji zdążyli już się urodzić"
 Monika: 22.01.2010, 20:18
 Niestety, w głównej mierze to kwestia pieniędzy. Dwóch źródeł pieniędzy - z jednej strony lekarz dokonuje aborcji, a potem leczy tę samą kobietę z bezpłodności. Są przypadki lekarzy, którzy przed zalegalizowaniem aborcji w USA zapewniali, że po jej zalegalizowaniu będą opiekować się ciężarnymi, stworzą specjalne ośrodki po to, by nie musiały poddawać się aborcji. Potem okazywało się, że pozakładali lukratywne kliniki aborcyjne... Jest dużo świadectw byłych aborcjonistów, byłych właścicieli klinik aborcyjnych - choćby na stronach Priests for life, polecam.
 eweli: 16.11.2009, 15:45
 przeczytałam juz duzo art na temat aborcji i za każdym razem placze i musze na chwile odejsc od komputea. Według mnie malo kto wie na czym dokładnie polega zabieg aborcji, dlatego takie art powinny ukazywac sie czesto tak zeby ludzie dowiedzieli sie ze to nie tylko zwykly zabieg po którym po prostu nie jest sie w ciazy. Mało kto zastanawie się co dzieje się z dzieckiem. Mysle ze juz w szkole na pewnym etapie powinno mowic sie co ta jest i na czym polega aborcja.
 Grażyna: 07.07.2009, 22:13
 to prawda,jesteśmy potworami.Mordercami i jesteśmy kierowani przez diabła.Kto nam pomoże?Jeynie Bóg!
 Karolina: 28.06.2009, 21:17
 Jestem zszokowana że takie rzeczy się dzieją.To nie są ludzie to potwory.Jak można tak okrutnie postępować z tak bezbronnymi istotami .
 misiax: 15.09.2008, 03:11
 sa 2 kategorie ludzi-dopuszczający się aborcji i ci którzy się jej nie dopuszczą nigdy.to jest wojna po między prymitywnymi ludżmi,samolubami,autorytarnymi typami,bardzo dobrze wpasowującymi się w ramki społeczne i realizującymi swoje autorytarne cele a po między ludżmi którzy pałają empatią,miłością i całkowicie wyzbyli się prymitywizmu.prymitywni ludzie dopuszczający się aborcji NIGDY NIE ZROZUMIEJĄ tego co robią i nie należy na nich naciskać
 Tomek: 23.12.2007, 19:43
 Asiu niestety nie jestem pewien czy przysiega Hipokratesa nadal obowiazuje...
 asia: 23.12.2007, 19:08
  Zastanawiam się nad jednym lekarz, który się kształcił w tej dziedzinie składał przysięgę Hipokratesa, że będzie ratował życie ludzkie a nie je uśmiercał.Nigdy w życiu nie dopuściła bym w sobie takiej myśli a co dopiero zabić w sobie życie! Każda kobieta zanim się zdecyduje na aborcję powinna zobaczyć naocznie jak ona wygląda wtedy ruszyło by ja sumienie i nie myślałaby o tak okrutnej zbrodni na swoim dziecku.Nie my dajemy życie temu dziecku są One darem Bożym! Więc pozwól im sie narodzić!!! Wiele jest rodzin bezdzietnych, którzy chętnie zaadoptują Twoje dziecko.Pamiętaj nawet jeżeli padłaś ofiarą gwałtu, lub jest zagrożeniem dla Twojego życia powinnaś je urodzić, czy jest zdrowe lub chore powinno mieć prawo do narodzin.
 Smile: 08.05.2007, 17:50
 Dziękuję.. <><
 Ania: 22.03.2007, 23:24
 człowiek może być potworem...
(1) [2]


Autor

Treść

Nowości

Wyjaśnienie liturgii Wielkiego TygodniaWyjaśnienie liturgii Wielkiego Tygodnia

Tajemnica Triduum PaschalnegoTajemnica Triduum Paschalnego

Ostatnia WieczerzaOstatnia Wieczerza

Jak dobrze odbyć sakrament pojednaniaJak dobrze odbyć sakrament pojednania

Skąd sie bierze kapłaństwoSkąd sie bierze kapłaństwo

Tryptyk PaschalnyTryptyk Paschalny

Najbardziej popularne

Modlitwa o CudModlitwa o Cud

Tajemnica SzczęściaTajemnica Szczęścia

Modlitwy do św. RityModlitwy do św. Rity

Litania do św. JózefaLitania do św. Józefa

Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się JezusowiJezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi

Godzina Łaski 2023Godzina Łaski 2023

Poprzednia[ Powrót ]Następna
[ Strona główna ]

Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty |

Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt

© 2001-2021 Pomoc Duchowa
Portal tworzony w Diecezji Warszawsko-Praskiej