bp Jan Kanty Lorek

4 stycznia 1967 - W Sandomierzu zmarł bp Jan Kanty Lorek, misjonarz lazarysta, administrator apostolski diecezji sandomierskiej w latach 1936-46, biskup sandomierski od 1946, działacz społeczny i charytatywny.

Urodził się 20 października 1886 w Błażejowicach k. Toszka na Śląsku Opolskim, w diecezji wrocławskiej, w rodzinie chłopskiej. W 1902 wstąpił do Małego Seminarium Księży Misjonarzy w Krakowie i 27 września 1907 złożył śluby zakonne. Studia odbył w krakowskim Instytucie Teologicznym zgromadzenia i 2 lipca 1911 przyjął święcenia kapłańskie.

W latach 1912-30 pracował jako wychowawca, a następnie dyrektor Zakładu Wychowawczego im. ks. Siemaszki dla sierot w Krakowie. Rozbudował filię zakładu w Czernej, a w 1927 rozpoczął budowę nowoczesnego domu wychowawczego w Krakowie przy ul. Prądnickiej. W latach 1917-18 był duszpasterzem polskich robotników sezonowych w diecezji Hildesheim, po odbyciu rocznej służby w wojsku pruskim. W 1920 brał udział w przygotowaniach do plebiscytu na Śląsku. W 1930 został mianowany superiorem i proboszczem parafii Świętego Krzyża w Warszawie.

Wychowanie w regule zakonnej uformowało w nim postawę pełnej apolityczności. Tą cechą, jak i osiągnięciami w działalności społecznej, zwrócił na siebie uwagę kard. Kakowskiego w okresie głębokiego konfliktu między rządem a Watykanem, do którego doszło na tle obsady stolicy biskupiej w Sandomierzu (brak zgody władz państwowych na objęcie diecezji sandomierskiej przez bpa Czesława Sokołowskiego).

26 kwietnia 1936 został mianowany biskupem tytularnym Modra i administratorem apostolskim diecezji sandomierskiej. Konsekrowany został w Warszawie 7 czerwca 1936 przez abpa Aleksandra Kakowskiego. Uroczysty ingres do katedry sandomierskiej odbył 9 czerwca. Do 1939 założył Dom Katolicki w Sandomierzu, Instytut Wyższej Kultury Religijnej w Sandomierzu i Radomiu oraz Katolicki Uniwersytet Ludowy w Wąchocku. Zainicjował restaurację bazyliki katedralnej. W latach 1936-38 był członkiem Komisji Szkolnej, a od września 1938 Komisji ds. Dobroczynnych Episkopatu. W okresie okupacji przebywał w diecezji, pozostając lojalny wobec władz niemieckich. W czerwcu 1940 wydał odezwę do wiernych, których zachęcał do ochotniczego zgłaszania się na roboty do Niemiec, za co otrzymał upomnienie od władz konspiracyjnych, oceniających to wystąpienie jako służące interesom niemieckim, a wprowadzające w błąd ludność polską. Biskup Lorek motywował swój apel obietnicami niemieckimi rezygnacji z przymusowego werbunku na roboty do Rzeszy, w przypadku zgłoszenia się dostatecznej liczby ochotników.

Interweniował u władz niemieckich w obronie aresztowanych. Jeszcze we wrześniu 1939 wykupił 600 aresztowanych w Opatowie-Zochcinie i udzielał pomocy więźniom obozów koncentracyjnych. Wspólnie z biskupami Kaczmarkiem i Kubiną zabiegał u gubernatora Hansa Franka o uwolnienie biskupów lubelskich. Osoby narodowości żydowskiej były ukrywane w budynkach Wyższego Seminarium Duchownego i na strychu katedry. Biskup Lorek osobiście zaproponował ukrycie rabinowi Ostrowca Yehielowi Halviemu Halschtokowi, jednak ten odmówił, pragnąc być solidarnym ze swoim narodem, bo - jak sam twierdził - nie może ratować tylko siebie, kiedy ginie jego naród.

Po wojnie 12 marca 1946 został prekonizowany ordynariuszem sandomierskim. W okresie swych rządów erygował 46 nowych parafii, wybudował 58 kościołów. Był członkiem komisji duszpasterskiej i "Caritasu".

Zmarł w Sandomierzu 4 stycznia 1967. Pochowany został w podziemiach katedry pw. Narodzenia NMP. Był odznaczony Komandorią z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Wasze komentarze:

Jeszcze nikt nie skomentował tego artykułu - Twój komentarz może być pierwszy.

Autor Treść

Nowości Nowenna do bł. Jerzego Matulewicza - dzień 6 św. Ildefons z Toledo Modlitwa do św. Ildefonsa z Toledo Modlitwa do bł. Wincentego Lewoniuka i Męczenników z Pratulina Modlitwa do św. Marianny Cope Św. Józef Oblubieniec Matki Bożej w nauczaniu Jana Pawła II

Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2024

Poprzednia

[ Powrót ]

Następna