Rozważania Miłość Modlitwy Czytelnia Źródełko Pomoc Duchowa Relaks Download Cuda Opowiadania Perełki

Pycha skutkiem próżności

Zdaniem Ewagriusza, jak widzieliśmy przy analizie próżności, mnich opanowany przez pragnienie ludzkiej chwały, jeśli jej nie otrzyma, popada w smutek i przygnębienie, jeśli zaś otrzyma, popada w pychę. Uznanie ze strony ludzi dla wysiłków ascetycznych anachorety owocuje pychą, czyli szukaniem jeszcze większej chwały u ludzi i przekonaniem, że samemu, bez pomocy łaski Bożej, jest się źródłem swoich prawych czynów.

O ścisłej relacji pomiędzy próżnością i pychą czy wręcz nawet o ich związku przyczynowo-skutkowym pisał Ewagriusz w wielu swoich tekstach. Jak widzieliśmy wcześniej, demon próżności wynosi złudne nadzieje mnicha na wyżyny, a potem odlatuje, zostawiając kuszenie demonowi pychy lub smutku. Próżność więc podpowiada mnichowi, że ludzie go błogosławią i traktują jak mędrca, a jego dobre uczynki i znajomość Boga są zbudowaniem dla dusz innych ludzi. Wcześniej czy później rodzi ona i zwiastuje pychę: "Błyskawica na niebie zapowiada huk grzmotu, a obecność próżności zwiastuje pychę". Myśl namiętna o próżnej chwale zapowiada, że jeśli jej pragnienie zostanie zaspokojone, szybko po niej pojawi się pycha. Ta zaś jest dla Ewagriusza pradawnym złem, z powodu którego Lucyfer został strącony przez Boga i stał się "pierwszym płodem diabła". Ona "strąciła z nieba archanioła i sprawiła, że jak błyskawica spadł na ziemię". Pycha stała się też przyczyną pierwotnego upadku istot rozumnych i najbardziej ze wszystkich myśli namiętnych upodabnia człowieka do diabła. Z próżności istot stworzonych, które pragnęły opisać to, co Boskie, za pomocą kategorii kształtu i wyglądu, zrodziła się pycha: "Z tej myśli [próżności] rodzi się także myśl pychy, która strąciła z nieba na ziemię pieczęć podobieństwa i wieniec piękności (Ez 28,12)". Ewagriusz jest przekonany, że ta sama pycha, która była przyczyną strącenia diabła i pierwotnego upadku umysłu oraz spowodowała jednocześnie utratę jego podobieństwa do Boga, powraca teraz w zmienionej formie jako skutek próżnej chwały z powodu osiągnięcia beznamiętności. Oczywiście ta nowa pycha różni się od pierwotnej tym, że nie powoduje kolejnego upadku umysłu, który modyfikowałby kolejny raz strukturę istot rozumnych, ale wpędza go w dawne namiętności i przeszkadza w utrzymaniu stanu apathei. Choć próżność, jak widzieliśmy, wiąże się z wieloraką materią i przybiera różne formy, to w przypadku anachoretów największą jej pokusą było wyobrażanie sobie otrzymania od Boga daru uzdrawiania lub kapłaństwa. Demon próżnej chwały sprawia, że mnisi zaczynają rozmawiać między sobą o kapłaństwie, przepowiadają rychłą śmierć obecnego kapłana i konieczność ustanowienie nowego oraz dodają, że nie da się uciec przed święceniami, jak to czynili inni. Powoduje też, że w człowieku zaczyna toczyć się wewnętrzna walka, i w tych, którzy dali takiej myśli przyzwolenie, rodzi pychę:

I tak nieszczęsny umysł, przejęty takimi myślami, walczy usilnie w ludziach, kórzy zaakceptowali [taką myśl]. Tym zaś, którzy to zaakceptowali, zaraz [demonów] udziela darów i pochwala ich za przychylność. Niektórych, którzy się buntują, przekazuje sędziom i poleca, aby zostali wydaleni z miasta. Jeśli zaś nadal przebywają we wnętrzu takie myśli i utrzymują się, natychmiast powstaje demon pychy. Ciągle miota błyskawicami w celi oraz posyła skrzydlate smoki i w końcu powoduje utratę zmysłów.

Demon próżności wzbudza więc wewnętrzną walkę w tych, którzy poddali się jego działaniu, i szybko udziela im pozornych darów, chwaląc ich otwartość. Tym, którzy opierają się jego pokusom, sprawia, że przez jakieś niesłuszne oskarżenie lub z innego powódu zostają wydani sędziom i usunięci z miasta. Jeśli myśl o póżnej chwale utrzymuje się dłużej, rodzi pychę, a ta z kolei różne przerażające wizje, jak błyskawice w celi lub wyobrażenia dziwnych zwierząt. Dlatego Ewagriusz radzi: "Nie wydawaj pysze swej duszy, a nie będziesz doznawał strasznych urojeń". Dusza bowiem pysznego jest niepokojona przez wrogów z powietrza, otaczają ją ciemności i ostatecznie popada w szaleństwo.

Walka z pychą, która jest owocem próżności, w dużej mierze polegać będzie na opanowaniu samej próżności, jako jej przyczyny. Środki uzdrawiające, jakie nasz mnich proponuje, będą takie same jak w przypadku próżności. Podstawowym lekarstwem na próżność i pychę jest pokora oraz cierpliwe znoszenie wszelkch zniewag czy przeciwności losu:

Pokora jest wdzięcznym dla Boga posłuszeństwem, prawdziwym poznaniem natury, jest uznaniem własnej słabości, które wiele może zdziałać; jest warownią miłości, odpoczynkiem od nienawiści, twierdzą nie do zdobycia, udaremnieniem diabelskich napaści, bezpiecznym ominięciem sideł wroga, wyniszczeniem natury sprzeciwiającej się Bogu, jest życiem, w którym ma się upodobanie; wysławia wrogów w pochwałach, jest miłością mądrości, która pozwala dosięgnąć Boga i prawdziwą przyjaciółką mądrości. Poznanie rzeczy powyższych i czynne ich wypełnianie daje czystość serca.

Ewagriusz łączy pokorę z posłuszeństwem Bogu, które wynika z prawdziwego poznania przez człowieka własnej natury i uznania, że, choćby nie wiadomo, co czynił lub twierdził, nigdy nie jest w stanie stać się równym Bogu. Każdy człowiek jest i zawsze pozostanie tylko stworzeniem Bożym, słabym i grzesznym, "skazanym" na zależność od Niego i pyszne zaprzeczanie temu niczego tutaj nie zmieni. Kto zrozumiał i przyjął tę fundamentalną prawdę o naturze ludzkiej, ten omija pułapki wrogów i wykorzenia ze swej duszy wszystko, co sprzeciwia się Bogu. Zaczyna wtedy akceptować swoje ludzkie życie w całej pełni i doświadcza prawdziwej mądrości, która pozwala mu dosięgnąć samego Boga. Niesława, chociaż powoduje ból, kładzie jednak w znacznym stopniu kres uciążliwym atakom próżności i pychy. Ewagriusz zachęca do czujności, by mnich, który zwyciężył w walce z wcześniejszymi namiętnościami, nie pozwolił wbić się w pychę swojej duszy, zawierzając duchowi oszustwa i wpadając w szaleństwo. Jeszcze innym sposobem, podobnie jak w przypadku walki z próżnością, jest pamięć o własnych grzechach:

Gdy upadłeś, nie puszczaj tego w niepamięć, nawet jeśli odbyłeś pokutę, ale pamiętaj o żalu za swe grzechy dla [pielęgnowania] twojej pokory, abyś po tym, jak zostałeś upokorzony, z konieczności pozbył się pychy.

Mnich z Pontu zachęca oczywiście do twórczej pamięci o własnych grzechach nie po to, aby niepotrzebnie dręczyć się chorym poczuciem winy, lecz by pamiętać o krzywdach doznanych ze strony demonów. Taka pamięć o doznanych upokorzeniach ma chronić anachoretę przed popadaniem w pychę. Klasycznym dla mnicha z Pontu sposobem walki z tym demonem jest metoda antyretyczna, czyli skierowanie przeciw niemu odpowiedniego fragmentu Pisma Świętego.

Ks. Leszek Misiarczyk, Osiem duchów zła, Wydawnictwo Benedyktynów TYNIEC



Wasze komentarze:
 marzena aneta: 30.12.2023, 21:28
 Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o pychy zakończenie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o miłość prawde sprawiedliwość szczerość szacunek uczciwość ufność wiare zdrowie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o aborcji zakończenie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o wojny zakończenie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o oszustwa zakończenie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o złodziejstwa zakończenie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o jedzenia wyrzucania zakończenie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o alkoholu picia zakończenie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o palenia tytoniu zakończenie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o zaśmiecania lasów łąk pól wód zakończenie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o śmierci dzieci ludzi młodych zakończenie na całym świecie dziękuję Boże Dobry kocham Cię bardzo mocno proszę o miłość prawde sprawiedliwość szczerość szacunek uczciwość ufność wiare zdrowie na całym świecie dziękuję modlitwa ma moc nie ma modlitw nie wysłuchanych modlitwa ma moc modlitwa cuda czyni miłość cuda czyni nadzieja cuda czyni pokora cuda czyni sprawiedliwość cuda czyni szczerość cuda czyni szacunek cuda czyni uczciwość cuda czyni ufność cuda czyni wiara cuda czyni wiara to jest pewność bez dowodu wiara to jest droga którą docieramy do marzeń dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję
(1)


Autor

Treść

Nowości

Wyjaśnienie liturgii Wielkiego TygodniaWyjaśnienie liturgii Wielkiego Tygodnia

Tajemnica Triduum PaschalnegoTajemnica Triduum Paschalnego

Ostatnia WieczerzaOstatnia Wieczerza

Jak dobrze odbyć sakrament pojednaniaJak dobrze odbyć sakrament pojednania

Skąd sie bierze kapłaństwoSkąd sie bierze kapłaństwo

Tryptyk PaschalnyTryptyk Paschalny

Najbardziej popularne

Modlitwa o CudModlitwa o Cud

Tajemnica SzczęściaTajemnica Szczęścia

Modlitwy do św. RityModlitwy do św. Rity

Litania do św. JózefaLitania do św. Józefa

Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się JezusowiJezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi

Godzina Łaski 2023Godzina Łaski 2023

Poprzednia[ Powrót ]Następna
 
[ Strona główna ]

Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty |

Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt

© 2001-2024 Pomoc Duchowa
Portal tworzony w Diecezji Warszawsko-Praskiej