Wielbłąd, ucho igielne i bogactwo Watykanu

Spotyka się jeszcze wokoło wielu ludzi, którzy myślą i mówią o papieżu, jak gdyby był multimilionerem, zapominając, że jego państewko, Watykan, jest raczej deficytowe. Recepta na takie anachroniczne pojęcia jest prosta: miesza się razem parafie i diecezje z zakładami sióstr zakonnych i kolegiami różnych zgromadzeń, ustawia się na wierzchołku Watykan wraz z bazyliką i muzeami, posypuje się to wszystko twardą walutą, gotuje się na wolnym ogniu i danie gotowe. Efekt zagwarantowany: mamy najbogatszego kapitalistę świata, wobec którego umiera z zazdrości nawet "Generais Motors"... Powiedzmy od razu: papież nie jest w ogóle panem bogactw, prawdziwych czy domniemanych, przypisywanych Kościołowi i Watykanowi. Już św. Tomasz z Akwinu, w którego czasach papiestwo miało charakter cesarski, napisał: Res Ecclesiae sunt papae ut principalis dispensatoris, non ut domini et possessoris (Summa theologiae, II-II, q, 100, art. 1, ad 7), czyli: "Papież nie jest panem i właścicielem, ale najwyższym zarządcą dóbr Kościoła". A obowiązujący dziś Kodeks Prawa Kanonicznego podaje: "Prawo własności dóbr, pod najwyższą władzą Biskupa Rzymskiego, należy do tej osoby prawnej, która nabyła je zgodnie z prawem" (kan. 1256). Tak więc Bazylika Mariacka w Krakowie nie jest własnością papieża ani też klasztor sióstr w Nowym Sączu lub gmach Wyższego Seminarium Duchownego w Łodzi-Łagiewnikach, podobnie jak katedra Notre-Dame w Paryżu czy kościół Św. Jakuba w Compostelli.

Mówiąc o państwie watykańskim, ze wszystkimi przyłączonymi dobrami i przynależnościami, trzeba powiedzieć, że oczywiście papież jest jego suwerenem, ale nie właścicielem. Należy rozróżnić między papieżem a papiestwem, między tym, który okresowo "zasiada" na tronie Piotrowym, a "Stolicą" Świętą, która przez wieki trwa na szczycie Kościoła. Sprawa wygląda podobnie jak z pałacem belwederskim: należy on do Rady Ministrów, a przewodniczący, który by w nim mieszkał, nie byłby jego właścicielem.

W przeszłości, jak wiemy, Stolica Święta, zarządzając rozległymi terytoriami, posiadała ogromne bogactwa. W czasach np. papieża Grzegorza I (590-604) "dziedzictwo Św. Piotra" obejmowało własności ziemskie liczące około 150 tys. hektarów. Papieże awiniońscy zgromadzili wielki kapitał. Przy końcu XVI wieku Sykstus V, dodając 35 nowych opłat do podatków już istniejących, w ciągu pięciu lat stał się najbogatszym władcą w Europie. Jednak te i inne przypadki, występujące na przestrzeni dwóch tysięcy lat, były wyjątkowe. A grabieże i przywłaszczenia, dokonywane począwszy od rycerzy średniowiecznych aż do Napoleona i upadku państwa watykańskiego w roku 1870 oraz scaleniu Włoch, bardzo uszczupliły te dobra. W rezultacie Stolica Święta mogłaby być pod względem finansowym określona nazwą, jaką Francuzi odnosili do królowej Antoniny: madame deficit. Różnica polega na tym, że Maria Antonina miała puste ręce z powodu własnych kaprysów, a Stolica Święta była zawsze bez grosza z przyczyn fundamentalnych i mimo tylu skaz stanowiła w historii największą organizację dobroczynności i dzieł społecznych. Szpitale, szkoły, dzieła charytatywne zrodziły się w Kościele.

Czy dziś papież może uważać się za bogatego? Każdy może ocenić to na podstawie faktów. Bilans Stolicy Świętej od wielu lat nie osiąga nawet równowagi i zarysowuje się konieczność naruszenia kapitału. To tak jak z zakładem przemysłowym, który, by przetrwać, musi sprzedać część swoich zasobów ruchomych lub jak w rodzinie, która, by mieć fundusze na utrzymanie, jest zmuszona zrezygnować z mebli lub np. z pralki automatycznej.

Państwo Watykańskie posiada niezbędne minimum dla zagwarantowania niezależności działania Stolicy Świętej. Zbiory dzieł sztuki, znajdujące się w jego obrębie, stanowią jedyne w świecie sanktuarium, są jak gdyby własnością całego świata, służąc mu swoim dorobkiem historyczno-kulturowym.

Potrzeba chleba dla ciała, a także chleba dla ducha. Papież, Stolica Święta, Kościół czynią wszystko, co możliwe, by dać światu zarówno jedno jak i drugie. Pomyślmy tylko o tej "machinie miłosierdzia", jaką są Papieskie Dzieła Misyjne. Wprawdzie w świecie głód ciągle istnieje, ale sama Stolica Święta nie jest w stanie zapobiec. W rozwiązanie tego problemu winniśmy włączyć się wszyscy. Ileż rzeczy marnuje się choćby u nas, w Polsce? Iluż milionom ludzi moglibyśmy - tym, co trwonimy - zabezpieczyć chleb? Pozostawmy w spokoju muzea watykańskie i papiestwo, które jest ich kustoszem, i strzelajmy do właściwych tarcz - do naszego konsumizmu, marnotrawstwa i do przemysłu zbrojeniowego.

Natanael Wasze komentarze: Jeszcze nikt nie skomentował tego artykułu - Twój komentarz może być pierwszy. Autor Treść Nowości św. Agnieszka z Montepulciano Modlitwa do św. Agnieszki z Montepulciano Litania do św. Agnieszki z Montepulciano Do La Salette przybywają pielgrzymi z całego świata Drugi znak - wielki smok (Ap 12,3-6) Czy apostolskie zalecenie powstrzymywania się od krwi dziś już nie obowiązuje? Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2023 Poprzednia [ Powrót ] Następna