Jedziemy do Syrii

Syrią nazywamy rozległe obszary na północ od Ziemi Świętej. Chrześcijaństwo dotarło tam już w I wieku, przyniesione przez chrześcijan jerozolimskich, których rozproszyło prześladowanie. Najbardziej prężnymi ośrodkami wiary chrześcijańskiej w Syrii stały się miasta Edessa i Adiabene.

Może się to wydać dziwne: nie używano tam wszechobecnego języka greckiego. Ten obszar Cesarstwa Rzymskiego oparł się kulturze helleńskiej. Stąd miejscowy Kościół rychło zadbał o przełożenie Biblii na język syryjski, aby wyznawcy Chrystusa mogli we własnym języku poznawać tajemnice zbawienia.

Kościół syryjski dorobił się kilku tłumaczeń Pisma Świętego. Najważniejsze z nich nosi nazwę

Peszitta

Mówi się, że Peszitta odegrała taką rolę na Wschodzie, jaką kilka wieków później na Zachodzie odegrała Wulgata. Wielki wschodni Ojciec Kościoła, św. Efrem Syryjczyk (zm. 373), wyraża się o Peszitcie bardzo serdecznie: "nasze tłumaczenie...".

Okoliczności powstania przekładu nie są znane. Dokonali go z pewnością syryjscy chrześcijanie, wywodzący się z żydostwa, prawdopodobnie już w II wieku po Chrystusie, a może nawet pod koniec wieku I. Księgi Mojżeszowe (Księga Rodzaju, Wyjścia, Liczb, Kapłańska i Powtórzonego Prawa) przetłumaczone zostały z języka hebrajskiego, natomiast w tłumaczeniach dalszych ksiąg biblijnych widać wpływ greckiej Septuaginty.

Nowy Testament przetłumaczono na język syryjski w V wieku i również przyłączono do Peszitty.

Najkrócej mówiąc - Peszitta była oficjalnym przekładem Pisma Świętego w Kościele syryjskim. Była dziełem wielu ludzi, zapewne żarliwych chrześcijan, którzy począwszy od II wieku przekładali święte księgi natchnione na język syryjski. Język Peszitty jest jasny, dość wytworny.

Do dziś Peszitta zachowała się w około 300 pergaminach, z których najstarsze sięgają V wieku po Chrystusie. W badaniach Peszitty prym wiedzie holenderski uniwersytet w Leiden, gdzie powstał specjalny instytut (Pe- shitta Institute). Instytut ten prowadzi studia nad Peszittą, analizując wszystkie zachowane rękopisy i rekonstruując na ich podstawie pierwotną formę tekstu, czyli tak zwany tekst krytyczny. Peshitta Institute systematycznie publikuje wyniki swoich badań w postaci kolejnych ksiąg Biblii syryjskiej w takim brzmieniu, w jakim czytał je Kościół w Syrii w II-V wieku po Chrystusie.

Heksapla Orygenesa

Orygenes był niezwykle płodnym pisarzem. Napisał około 6000 rozpraw, które w większości zaginęły. Dzisiaj znamy tytuły około 800 dzieł Orygenesa. Większość z nich odnosi się do Pisma Świętego: są to komentarze do ksiąg biblijnych i homilie.

Około roku 240 po Chrystusie, albo może nawet wcześniej, Orygenes postanowił oczyścić Septuagintę - powszechnie wtedy używany grecki przekład Biblii - ze wszystkich błędów i naleciałości, jakie zakradły się do tekstu w ciągu czterystu lat przepisywania. Zależało mu na tym, aby Kościół posługiwał się Biblią ujednoliconą, naprawioną i oczyszczoną.

Orygenes postawił sobie za cel dużo więcej niż samo spisanie oczyszczonej Śeptuaginty. Chciał bowiem unaocznić wszystkim, Żydom i chrześcijanom, różnice zachodzące pomiędzy Septuagintą (i innymi ówczesnymi przekładami greckimi) a hebrajskim oryginałem. W tym celu Orygenes zapisał tekst biblijny w sześciu dokładnie odpowiadających sobie kolumnach. W kolumnie pierwszej przepisał oryginalny tekst hebrajski, w drugiej zapisał tenże hebrajski tekst literami greckimi (tzw. transkrypcja grecka), w trzeciej umieścił grecki przekład Akwili, w czwartej Symma- cha, w szóstej Teodocjona (z tymi przekładami zapoznaliśmy się poprzednio), natomiast w kolumnie piątej zamieścił opracowany przez siebie tekst Śeptuaginty.

Nie będzie przesady, kiedy stwierdzimy, że pomysł Orygenesa był szalony, a droga do celu niezwykle żmudna. Dzieło Orygenesa otrzymało nazwę "Heksapla". Po grecku "ta heksapla Biblia" znaczy "Biblia sześciora- ka". Dzięki "sześciokształtnej" Biblii Orygenesa czytelnicy mogli bez trudu dostrzec, co "zmajstrowali" tłumacze i przepisywa- cze z oryginałem hebrajskim.

Orygenes wprowadził specjalny system notowania różnic pomiędzy tekstem oryginalnym a przekładem greckim. Kiedy mianowicie dostrzegał, że Septuaginta zawiera więcej niż hebrajski oryginał, wtedy wszystkie "dodatki" sygnalizował za pomocą specjalnie przez siebie wymyślonych "nawiasów". Kiedy zaś sytuacja była odwrotna i w Septuagincie brakowało czegoś, co miała Biblia hebrajska, Orygenes "uzupełniał" braki korzystając z tłumaczenia Symmacha, Akwili, a zwłaszcza Teodocjona, jednakże te "dodatki" uczciwie sygnalizował w piątej kolumnie gwiazdką *.

Heksapla Orygenesa była dziełem monumentalnym: liczyła pięćdziesiąt tomów. Pomimo licznych usterek spotkała się z uznaniem ówczesnych uczonych chrześcijańskich. Dlatego była pieczołowicie przechowywana w bibliotece Pamfiliusza w Cezarei Nadmorskiej. Niestety, w czasie najazdu arabskiego w roku 638 spłonęła wraz z całą biblioteką.

Nikt nigdy nie przepisał Heksapli w całości. Zachowały się jedynie odpisy poszczególnych ksiąg, na przykład Psałterza. W całości zachowały się jedynie odpisy piątej kolumny Heksapli, a więc tekstu Septuaginty, "naprawionego" przez Orygenesa. Niestety, kolejni przepisywacze, jak pisze św. Hieronim, znów niedbale podchodzili do tekstu i pomijali informacje, jakie w Septuagincie zawarł Orygenes za pomocą swoich kreseczek i gwiazdek.

A na marginesie tych rozważań: jak wielką miłość do Chrystusa i Kościoła mieli ówcześni chrześcijanie! 50 tomów żmudnie przepisywanej Biblii, 6000 spisanych rozpraw, lata wytrwałej modlitwy i pracy, to bilans życia jednego z tych, którzy za św. Pawłem mogliby powtórzyć: "Dla mnie żyć to Chrystus...".

Sprawdź, czy zapamiętałeś...

• Jakiej Biblii używał Kościół syryjski?
• Czy Heksapla Orygenesa jest nowym przekładem biblijnym?
• W jakim celu Orygenes stworzył Heksaplę?

Ks. PIOTR OSTAŃSKI

Wasze komentarze:

marzena aneta: 24.11.2023, 22:58  Jedziemy do Syrii dziękuję Boże kocham Cię bardzo mocno proszę o miłość prawde sprawiedliwość szacunek szczerość szacunek uczciwość szacunek ufność szacunek wiare szacunek zdrowie na całym świecie dziękuję Boże kocham Cię bardzo mocno proszę o pokój w Syrii dziękuję Boże kocham Cię bardzo mocno proszę o miłość prawde sprawiedliwość szacunek szczerość szacunek uczciwość szacunek ufność szacunek wiare szacunek zdrowie na całym świecie dziękuję Boże kocham Cię bardzo mocno proszę dla mnie o dobrą spowiedź świętą dobrego domu kupno małego dobrą małego mieszkania sprzedaż urode zdrowie pieniądze dobrego kawalera męża w moim wieku mam czterdzieści pięć lat niepalącego pobożnego polaka religijnego uczciwego z którym będę żyć w cielesnej czystości w zgodzie prawo jazdy samochód dziękuję modlitwa ma moc nie ma modlitw nie wysłuchanych modlitwa ma moc modlitwa cuda czyni miłość cuda czyni nadzieja cuda czyni pokora cuda czyni sprawiedliwość cuda czyni szczerość cuda czyni szacunek cuda czyni uczciwość cuda czyni ufność cuda czyni wiara cuda czyni wiara to jest pewność bez dowodu wiara to jest droga którą docieramy do marzeń dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję  marzena aneta: 03.11.2022, 07:28  Boże kocham Cię proszę o miłość uczciwość sprawiedliwość na świecie dziękuję proszę o domu kupno dobrą mieszkania sprzedaż urode zdrowie pieniądze dobrego kawalera męża młodego niepalącego pobożnego religijnego uczciwego dziękuję modlitwa ma moc modlitwa cuda czyni miłość cuda czyni nadzieja cuda czyni pokora cuda czyni sprawiedliwość cuda czyni uczciwość cuda czyni ufność cuda czyni wiara cuda czyni wiara to jest pewność bez dowodu wiara to droga którą docieramy do marzeń dziękuję

(1)

Autor Treść

Nowości św. Ekspedyt Modlitwa do św. Ekspedyta Litania do św. Ekspedyta św. Elfeg św. Leon IX Urodziny jeżyka Jasia

Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2023

Poprzednia

[ Powrót ]

Następna