Wokół Rozmów na koniec wieku...
Na żywo, jakby z pierwszych rzędów oglądamy koniec wieku. Zrozumiałe jest, że nowe tysiąclecie zmusza do refleksji nad sensem istnienia, stawiania egzystencjalnych, metafizycznych pytań, które niejednokrotnie zostają bez satysfakcjonującej odpowiedzi. Czasami do głosu dochodzi to, co przed stu laty pisał Kazimierz Przerwa-Tetmajer:
"Cóż więc jest? Co zostało nam, Współcześnie, Zbigniew Herbert pytał, czy następny wiek będzie "przedmiotem tragedii"? - zapewne ten wariant napawa grozą. A może tak do końca świat nie skarlał, nie pozostał tylko postmodernistyczny śmiech, nie umarły wszystkie wartości? Do głosu dochodzi przecież nadzieja , wiara w człowieka, który odbuduje swoją duchowość, poszukiwać będzie nowych dróg do Boga. Dla dwojga dziennikarzy, Katarzyny Janowskiej i Piotra Mucharskiego, schyłek wieku stał się również doskonałym pretekstem do stawiania niepokojących pytań w telewizyjnym programie z cyklu "Rozmowy na koniec wieku". Ukazało się właśnie niedawno książkowe wydanie 2 części tych Rozmów (1 część wydana została w 1997 roku).Dziennikarze sami mówią, "jak fascynujące są dla nich spotkania z mądrością, która szukając pewności, zachowuje szacunek dla tajemnicy; dając odpowiedzi, rozumie, że prowadzą one do kolejnych pytań". Bardzo starannie wybierająinterlo- kutorów. Są nimi wybitni przedstawiciele polskiego świata religii, nauki i kultury. Pytania oscylują wokół odczuć, przemyśleń, lęków i niepokojów towarzyszących im na wielkim wirażu dziejów. Katarzyna Janowska i Piotr Mu- charski do każdej z rozmów są doskonale przygotowani, nie należą do tego typu dziennikarzy, którzy chcą za wszelką cenę błyszczeć. Pozwalają mówić swojemu rozmówcy, sensownie kierując rozmową. W drugiej edycji telewizyjnych rozmów ... przeprowadzili je z osiemnastoma osobami. Dobrze się stało, że doczekały się książkowego zapisu. Słowo pisane zmusza bowiem do głębszej, spokojniejszej refleksji niż słowo mówione, tym bardziej, że telewizja emituje ten program w bardzo późnych godzinach wieczornych. Około północy nietrudno czasami wyłączyć się na chwilę z toku prowadzonej rozmowy. Wydaje mi się, że każda z rozmów wymaga szczególnego potraktowania i to nie tylko ze względu na znamienitego rozmówcę, ale ważność podejmowanych zagadnień. Wśród rozmówców drugiej części znalazł się między innymi abp Józef Życiński, który odpowiadając na pytania oscylujące wokół zagadnienia nauki i wiary, uważa, iż "próba ich radykalnego przeciwstawienia, podejmowana przez pozytywizm, okazała się rozwiązaniem uproszczonym. Dziś, jeśli czasem się czegoś boję, to niektórych fizyków czy biologów, którym Pan Bóg zbyt łatwo wychodzi z równań, oraz tych, którzy mówią, że Bóg do niczego nam nie jest potrzebny, bo każdy problem rozwiążemy ża pomocą odpowiedniego równania. Bogatsi o doświadczenie kilku generacji, widząc wielkie pytania metafizyczne, nie będziemy separować różnych płaszczyzn poznania, lecz będziemy szukać dla nich formuł dopełniających się wzajemnie." Współczesny pisarz Gustaw Herling-Grudziński snuje dość pesymistyczną wizję XXI wieku. "(..JLudzie zobojętnieli na sądy Boże, na jakiekolwiek oceny. Oznacza to zachwianie całego porządku dotychczas panującego. Nie dostrzegam egzaltacji religijnej, przynajmniej na Zachodzie, a żyję właśnie tam. Pojawia się raczej potrzeba, charakterystyczna dla cywilizacji masowej, odnalezienia się w grupie, wzięcia udziału w jakimś zbiorowym rytuale. Ale w tym, według moich obserwacji, nie ma treści prawdziwie religijnych..." Do rozmowy o człowieku zaproszona została profesor filozofii i socjologii Barbara Skarga. Niezmiernie interesująca jest ta rozmowa dotykająca esencji człowieczeństwa. "(...judzkie bycie jest tak chybotliwe, kruche, takie w gruncie rzeczy krótkie. Dlatego trzeba się zastanawiać nad sensem tej chwili. Zadać sobie pytanie, czym ona jest." Jaki jest współczesny inteligent wkraczający w XXI wiek ? - na pytanie to próbuje odpowiedzieć Bohdan Cywiński, polonista i historyk, aktualnie wykładowca na Uniwersytecie Wileńskim. Jego zdaniem w ciągu ostatnich stu lat inteligent z człowieka wiedzy zrobił się troszkę człowiekiem kawiarni. Wykształciły się rozmaite cechy obyczajowości inteligenckiej, natomiast cechy intelektu zeszły stopniowo na drugi plan. "Jeśli inteligent chce dalej pełnić swoją rolę, musi przede wszystkim dużo się nauczyć" - mówi Cywiński. O sztuce smakowania życia rozmawiają dziennikarze ze znanym aktorem, reżyserem teatralnym i filmowym, Gustawem Holoubkiem. Zarejestrowana została też ciekawa rozmowa o poezji i samotności z poetą, prozaikiem i eseistą Adamem Zagajewskim, który twierdzi, że "poezja musi przetrwać, ponieważ bierze się ze zdolności do odczuwania cudowności świata, do odczuwania zachwytu i niepokoju, olśnienia i lęku. To jest archaiczna właściwość człowieka, którą nowoczesna cywilizacja przygniata i krępuje, ale nie potrafi zabić..." Nie sposób przedstawić wszystkich rozmówców. Starałam się jedynie zasygnalizować to, z czym można się spotkać sięgając po "Rozmowy na koniec wieku". Myślę, że jeżeli ktoś zajrzy na karty tej lektury, będzie również do niej powracał. Nie rozstrzyga ona zapewne wszystkich dylematów, zmusza jednak do myślenia, a co za tym idzie do dalszych poszukiwań.
Rozmowy na koniec wieku 2, Wydawnictwo Znak, Kraków 1998
ANNA MAZUREK Pismo Katolickie Pielgrzym nr 8/99
|
[ Strona główna ] |
Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty | Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt
© 2001-2025 Pomoc Duchowa |