Ojciec Święty w Belgii i na Słowacji

W Belgii

Sprawozdanie z obecnej podróży belgijskiej tak rozpoczyna tygodnik "Familie Chretienne" (15 VI): "Niebo burzliwe: gromadzą się ciężkie chmury, ciemność rośnie, wybuchają grzmoty. Potem, stopniowo, niebo się rozchmurza i słońce może świecić i ogrzewać. Ten obraz meteorologiczny streszcza dobrze to, co się działo 3 i 4 czerwca, gdy Papież Jan Paweł II odbywał swą 65 podróż apostolską poza Włochami". Pismo ma na uwadze nie tylko pogodę, ale i nieprzyjazny klimat, jaki usiłowały wytworzyć środki społecznego przekazu. Londyńska "Gazeta Niedzielna" (2 VII) pisze wprost o "antypapieskiej zmowie", której jaskrawym wyrazem był międzynarodowy kongres ateistyczny, urządzony w tym czasie w Brukseli.

Niewątpliwie Belgia przygotowała się dużo lepiej na przyjęcie Papieża w maju 1994 r., kiedy miał on odbyć czterodniową wizytę. Niestety, na dwa dni przed wyjazdem uległ, jak wiemy, wypadkowi, po którym musiał się poddać operacji. Tym razem mógł poświęcić Belgii tylko 27 godzin. Choć niemal przez cały czas padało, "ciepło i wielka radość panowały w sercach tych, których nic - ani slogany, ani deszcz - nie potrafiło wstrzymać. Przybyło wielu, aby zamanifestować swą jedność z Następcą Piotra". Panował klimat niemal rodzinny, zarówno przy odmawianiu z Papieżem Różańca w pierwszą sobotę miesiąca, jak w czasie Mszy św. beatyfikacyjnej. Nawet w nocy pod oknami nuncjatury, gdzie Jan Paweł II zamieszkał, młodzież skandowała: "Ojcze Święty, ty odmieniasz ziemię!"

Uroczystość beatyfikacyjna odbyła się przed bazyliką Najświętszego Serca Jezusa w stolicy, przy uczestnictwie kilkudziesięciu tysięcy wiernych, w tym delegacji z Hawajów. Byli obecni król Albert z małżonką i królowa Fabiola, wdowa po Bal- dwinie, oraz korpus dyplomatyczny. Papież ogłosił błogosławionym Ojca Damiana de Veuster (1840-1889), który przez 16 lat pracował na Molokai (Hawaje) wśród trędowatych, organizując ich życie religijne, społeczne i braterskie, a zaraziwszy się trądem umarł przedwcześnie (por. RN 1994 s. 226). W homilii Jan Paweł II podkreślił, że bł. Damian "czerpał swą moc z Eucharystii i z pobożności maryjnej". "Apostoł trędowatych - mówił - jest jaśniejącym przykładem, że miłość Boga nie oddala od świata, a owszem prowadzi do umiłowania braci aż do oddania dla nich własnego życia".

Po beatyfikacji Papież spotkał się w rezydencji kard. Godfryda Danneelsa, prymasa Belgii, z Konferencją Episkopatu, a potem, w katedrze, z zakonnikami i zakonnicami Zgromadzenia Przenajświętszych Serc (Chrystusa i Jego Matki), do którego należał nowy błogosławiony. To zgromadzenie misyjne, zwane "pikpu- sami", od ulicy paryskiej jego pierwszego domu, liczy 1203 kapłanów i braci oraz 923 siostry w 33 krajach. Natomiast zaraz po przyjeździe do Brukseli Jan Paweł II złożył wizytę królowi Albertowi w pałacu w Laeken i pospieszył do pobliskiego kościoła Matki Bożej, do grobu jego brata, króla Baldwina (Baudouin) (t 1993), który umiał "służyć rodakom z poświęceniem ewangelicznym", odznaczając się pobożnością chrystocentryczną, a jednocześnie maryjną, jak to Papież zaznaczył publicznie.

Na Słowacji

Republika Słowacka, będąca odziel- nym państwem od 1992 r., ma powierzchnię 49 055 km2 i liczy 5 310 000 mieszkańców, z których blisko 90% stanowią Słowacy. Wśród mniejszości narodowych największą grupą są Węgrzy. Wiara katolicka trwa w Słowacji od 1100 lat. Protestantów jest 8%, głównie wśród Węgrów. Naród nie poddał się 45-letniej ateizacji komunistycznej, jak to zaznaczył Jan Paweł II zaraz po przyjeździe. Chlubą Słowacji są dwaj kardynałowie: abp Józef Tomko, od 1985 r. prefekt Kongregacji Ewangelizacji Narodów, i abp Jan Koree, jezuita, arcybiskup Nitry, który przez 40 lat cierpiał prześladowanie, również uwięzienie.

Oficjalne powitanie Ojca Świętego odbyło się na lotnisku stolicy. Bratysławy, 30 VI o godz. 11, przy pięknej letniej pogodzie. "Ojcze Święty - powiedział prezydent Michał Kowacz - witam Was na wolnej ziemi słowackiej jako posła pokoju, miłości i ludzkiego porozumienia". Papież zawierzył dni swego pobytu w Słowacji jej Patronce, Siedmiobolesnej Pannie Maryi. Z lotniska udał się zaraz do archikatedry Św. Marcina na spotkanie z duchowieństwem. Popołudnie spędził z młodzieżą w Nitrze będącej "kolebką ewangelizacji" narodu, gdyż tu rozpoczęli pracę misyjną apostołowie Słowian - święci Cyryl i Metody. Ponad 400 tys. młodych śpiewało m.in. ulubioną jego pieśń Barką. Jako szczególny dar wielu młodych chłopców i dziewcząt złożyło ślub zachowania czystości aż do zawarcia sakramentalnego małżeństwa. Był to najradośniejszy moment wizyty słowackiej.

W drugim dniu wizyty, w sobotę, Jan Paweł II nawiedził narodowe sanktuarium Matki Bożej Siedmiobolesnej w Szastinie, gdzie rano odprawił Mszę Św., dziękując Jej za przemianę ludzkich serc w ciągu wieków i prosząc o dalszą pomoc matczyną w tej przemianie. Na zakończenie Mszy poświęcił i nałożył nowe korony na wizerunek Piety. Potem spotkał się w Śzastinie z Episkopatem Słowacji. Wróciwszy do Bratysławy, złożył wizytę prezydentowi. Kolejnym punktem programu było spotkanie ekumeniczne w nuncjaturze apostolskiej, a wieczorem Różaniec pierwszosobotni.

Szczytowym momentem wizyty papieskiej była Msza św. niedzielna w Koszycach, w czasie której Jan Paweł II kanonizował trzech męczenników koszyckich: kanonika chorwackiego Marka Kriża (ur. w 1588 r.) oraz kapłanów jezuickich Węgra Stefana Pongracza (ur. w 1582 r.) i Polaka Melchiora Grodzieckiego (ur. w Cieszynie w 1582 lub 1584 r.). Zginęli w nocy z 7 na 8 IX 1619 r. z rąk kalwińskich żołnierzy Rakoczego, którzy wpierw torturowali ich okrutnie nakłaniając do odstępstwa. Ojciec Święty wysławiał w homilii ich heroizm i zachęcał narody do życia w zgodzie. Przemawiając do Polaków, wskazał szczególnie na św. Melchiora, który całą swoją wolność i wolę ofiarował Chrystusowi. "Niech przykład tego świętego kapłana męczennika i jego towarzyszy zachęci do dawania świadectwa Chrystusowi i Jego Ewangelii bez jakiegokolwiek kompromisu z duchem tego świata". We Mszy św. uczestniczyło ok. 400 tys. wiernych.

W niedzielne popołudnie Ojciec Święty spotkał się w Preszowie z katolikami obrządku greckokatolickiego, których mimo deszczu przybyło blisko 200 tys. Ostatni dzień podróży apostolskiej (3 VII) spędził Papież na Spiszu, gdzie odprawił Mszę św. w sanktuarium maryjnym w Lewoczy, a potem udał się na krótki wypoczynek w słowackie Tatry, w okolice Jeziora Wielickiego.

Jan Paweł II, żegnając Słowację na lotnisku w Popradzie, powiedział: "Przygarniam do serca cały słowacki naród". Wezwał wszystkich do wytrwania w wierze świętej, do braterstwa i otwarcia się na potrzebujących.