Jan Paweł II - nauczyciel myślenia

Próba interpretacji papieskiej myśli jest narażona na rozliczne trudności: jest syntezą wielu dziedzin teologii, jest naznaczona osobistym, Karola Wojtyły, stylem myślenia i ujmowania świata. Ta myśl wciąż ewoluuje, zadziwia, fascynuje, niektórych oburza. Nie mamy tutaj do czynienia z czymś ustalonym, zamkniętym, ta myśl wyraża raczej swoiste "dzieło otwarte". Jednak właśnie dzięki tej otwartości rodzi się możliwość pewnego rodzaju interpretacji. Tak zrodziła się ta propozycja: cyklu refleksji wokół papieskiej myśli i nauczania. Trzeba podkreślić, że jest ono wyjątkowo rozleje - tak jak życie człowieka - "człowiek jest drogą Kościoła" i Jan Paweł II wiernie i konsekwentnie uczestniczy w tej drodze. Scena papieskiej myśli - scena dramatu człowieka W wielości możliwych interpretacji potrzebna jest próba systematyzacji i klucz. Zanim jednak spróbujemy określić ten klucz - spójrzmy na scenę, na której toczy się wielki dialog Papieża ze światem. Jaki jest najkrótszy papieski opis tego świata? W odpowiedzi na to pytanie przywołajmy pamiętne wołanie Jana Pawła II z inauguracji jego pontyfikatu: "Otwórzcie drzwi Chrystusowi!" "Przekroczyć próg nadziei" - szczególna książka Jana Pawła II. Powstała w formie wywiadu, jaki z Ojcem Świętym przeprowadziI wioski dziennikarz, Vittorio Messori (1994). Wcześniej (1982) opublikowana została książka-wywiad Andre Frossarda "Nie lękajcie się" W tym wezwaniu zawiera się pewien obraz świata za zamkniętymi drzwiami, i obraz Boga stojącego jakby na zewnątrz tego świata. Co znaczy zamknięcie świata? Najpierw chyba to, że świat jest zamknięty w kręgu własnej historii, w kręgu własnych spraw, jest światem żyjącym własnym czasem (historią, postępem). Tymczasem obok tego toczy się własnym łożyskiem - historia zbawienia. Co to oznacza? Ilustracjami odpowiedzi na to pytanie są doświadczenia totalitaryzmów XX wieku, których korzeni można dopatrywać się już w dobie Oświecenia. To właśnie wówczas człowiek ostatecznie rozdzielił historię - siebie i sprawy swojego świata osadził wewnątrz historii, której jedynym panem jest on sam - człowiek rządzący się miarą własnego rozumu i wolności. A jednocześnie "przyzwolił" na istnienie historii kierowanej przez Boga - traktowanego jako symbol - kulturowy składnik cywilizacji. Z taką wizją świata (i człowieka w tym świecie) nie może pogodzić się Ojciec Święty. Stąd jego wielkim wysiłkiem jest scalenie historii własnej człowieka z historią zbawienia. W książce "Przekroczyć próg nadziei" Jan Paweł II pisze: "Historia zbawienia podejmuje nie tyle problem samych dziejów człowieka, ile problem sensu jego bytowania. Jest ona więc historią i zarazem metafizyką. Jest w pewnym sensie najbardziej integralną teologią - teologią wszystkich spotkań pomiędzy Bogiem i światem" (Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei, Lublin 1994, s. 61). Vittorio Messori, stawiając w tej książce pytanie o historię zbawienia, pyta dlaczego jest ona tak bardzo skomplikowana? Odpowiedź Papieża wskazuje na grzech. Warto w tym miejscu sięgnąć do prapoczątków zapisu historii zbawienia, zawartych w Księdze Rodzaju, w rozdziale 3. Jest tam swoista anatomia pokusy i grzechu. Wszystko rozpoczyna się prowokacją szatana, która niczego jeszcze nie zakłamuje, ale prowokuje do kłamstwa. Tragedią człowieka staje się uległość tej prowokacji. Historia zbawienia - to stopniowa realizacja zbawczych planów Boga w dziejach Ludzkości. Jest rozumiana jako całość dziejów, o ile mają pozytywne lub negatywne odniesienie do zbawienia człowieka. Ściślej - oznacza to, co dokonuje się wprost dla realizacji Bożego planu zbawienia świata. Warto porównać dla ilustracji dwa teksty. Bóg dając człowiekowi swoje przykazanie mówi: "Z wszelkiego drzewa tego ogrodu możesz spożywać według upodobania; ale z drzewa poznania dobra i zła nie wolno ci jeść, bo gdy z niego spożyjesz, niechybnie umrzesz" (Rdz 2,16b-17). W interpretacji skuszonej Ewy to samo przykazanie brzmi inaczej: "Owoce z drzew tego ogrodu jeść możemy, tylko o owocach z drzewa, które jest w środku ogrodu Bóg powiedział: Nie wolno wam jeść z niego, a nawet go dotykać, abyście nie pomarli" (Rdz 3, 2b-3). Wielkość Bożego daru, przywileju (dwukrotnie wyrażona w Bożym przykazaniu ["z wszelkiego...", "według upodobania..."] zostaje całkowicie pominięta, zminimalizowana do rangi banału. Natomiast precyzyjny i oczywisty Boży zakaz (wszak człowiek nie jest absolutnym władcą świata) - zostaje potraktowany ekstremalnie, przesadnie zaostrzony ["w środku ogrodu...", "nawet go dotykać..."]. Oznacza to odrzucenie wielkości Bożego daru, obrazu Boga jako Miłości, a przyjęcie w zamian fałszywego obrazu Boga jako tyrana. Jest rezygnacją z relacji miłości do Boga, a podjęciem zafałszowanej relacji do rozumu. Oznacza to zatem - radykalne osłabienie wrażliwości na Boga, założenie świata, w którym człowiek zaczął żyć po grzechu jako świata dla Boga zakrytego, zamkniętego. Ma to swoje konsekwencje - osłabienie wrażliwości na Boga - niesie osłabienie wrażliwości na człowieka. Zestawmy ten biblijny obraz z rozdziałami wywiadu papieskiego. Pytany o sens, wartość, znaczenie historii zbawienia - Jan Paweł II odsłania współczesną wersję świata, który odrzucił fascynującą miłość Boga i zajął się stwarzaniem świata według własnej miary poznania dobra i zła. Tutaj pojawiają się wielkie tematy racjonalizmu, autonomii moralnej, kreatywnej roli rozumu, sumienia. Taki jest nasz świat. Świat, w którym żyjemy "jakby Bóg nie istniał", świat, w którym Bóg pozostaje za zamkniętymi drzwiami. Takiej wizji świata Jan Paweł II przeciwstawia wiarę w historię zbawienia. Jest to wiara w Boga - Odkupiciela człowieka, Bogatego w miłosierdzie, Pana i Ożywiciela. Od tej wiary w Boga należy rozpocząć odczytywanie dialogu Papieża ze światem współczesnym. Ks. PAWEŁ BORTKIEWICZ TChr Wasze komentarze: marzena aneta: 22.10.2022, 08:03 Święty Janie Pawle 2 kocham Cię proszę o miłość uczciwość sprawiedliwość na świecie dziękuję proszę o domu kupno dobrą mieszkania sprzedaż urode zdrowie pieniądze dobrego kawalera męża młodego niepalącego pobożnego religijnego uczciwego dziękuję modlitwa ma moc modlitwa cuda czyni miłość cuda czyni nadzieja cuda czyni pokora cuda czyni uczciwość cuda czyni ufność cuda czyni wiara cuda czyni wiara to jest pewność bez dowodu wiara to droga którą docieramy do marzeń dziękuję (1) Autor Treść Poprzednia [ Powrót ] Następna

[ Strona główna ]

Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt