Maryja w liturgii ambrozjańskiej

Kult maryjny w liturgii ambrozjańskiej jest bardzo żywy, o czym świadczą praktycznie świadectwa z każdej epoki. Co piąty kościół parafialny i co trzeci kościół nieparafialny nosi tytuł maryjny. Miejsce Maryi w liturgii ambrozjańskiej jest nierozerwalnie związane z podstawową prawdą dogmatyczną naszej wiary, iż Chrystus jest prawdziwym Bogiem i prawdziwym człowiekiem. Do najważniejszych cech tej liturgii należy częste nazywanie Maryi "Matką Dziewicą", ukazywanie Jej jako wzoru dla wiernych (typus Ecclesiae) oraz podkreślanie Jej roli w dziele Odkupienia jako "Nowej Ewy". Najstarsze święto maryjne, jakie powstało w Kościele Zachodnim, wywodzi się z północnej Italii, gdzie od polowy V wieku ostatnia niedziela Adwentu była poświęcona czci Maryi. W liturgii ambrozjańskiej niedziela ta nazywa się Domenica VI Adventus item ad sanctam Mariam. Dzisiaj w tę niedzielę czci się tajemnicę Bożego macierzyństwa NMP. Zresztą w liturgii ambrozjańskiej cały okres Adwentu jest w sposób szczególny poświęcony czci Matki Pana. Poza tym praktycznie wszystkie inne święta maryjne są takie same jak w liturgii rzymskiej. Główną ideą mariologii ambrozjańskiej jest temat dziewiczego macierzyństwa Maryi. Te treści dogmatyczne znajdują swój wyraz w liturgii, gdzie częściej niż w obrządku łacińskim, obok tekstów dotyczących Bożego macierzyństwa, pojawiają się teksty sławiące dziewictwo Maryi. W CELEBRACJI EUCHARYSTII Msza święta ambrozjańska, choć dzisiaj jest bardzo zbliżona do liturgii rzymskiej, zachowała jednak pewne elementy liturgii Wschodu. Jej cechą charakterystyczną jest, iż każdy formularz mszalny posiada praktycznie swoją własną prefację. W obecnym mszale ambrozjańskim znajdujemy ich aż 421. Inne cechy to przekazywanie znaku pokoju bezpośrednio po obrzędzie przygotowania darów, łamanie chleba eucharystycznego przed Modlitwą Pańską oraz wspominanie w modlitwie eucharystycznej innych świętych niż w liturgii rzymskiej, takich jak: Eufemia, Justyna, Sabina, Tekla, Pelagia i Katarzyna. Osoba Maryi jest obecna zasadniczo w prefacjach oraz tekstach zmiennych przeznaczonych na święta maryjne. Najbardziej znanym ambrozjańskim tekstem maryjnym jest prefacja na VI Niedzielę Adwentu (najstarsze święto maryjne na Zachodzie). Dzień ten zwany jest dziś w mszale ambrozjańskim uroczystością Błogosławionej Bożej Rodzicielki zawsze Dziewicy Maryi (Sollemniłas beatae Dei Genetricis semperque virginis Mariae). Prefacja wymownymi porównaniami wysławia Matkę Bożą: "Z Jej łona wyrósł Ten, który nas nakarmił chlebem anielskim. To, co Ewa zjadła powodując przestępstwo, Maryja oddala przynosząc zbawienie. Stamtąd zostały wylane trucizny śmierci, stąd wyszły tajemnice Zbawiciela. Stamtąd wyszło zniewalające zło, stąd przybył na pomoc majestat Odkupiciela. Tam syn pierwszej znalazł śmierć, tu Syn drugiej zmartwychwstał jako Stwórca, dzięki któremu ludzka natura, już niejako niewolnica, ale jako wolna, zostaje wyprowadzona. To, co Adam utraci! jako praojciec, Chrystus własną mocą odzyskał". Niemniej pięknie brzmi tekst starej ambrozjańskiej prefacji na uroczystość Bożego Narodzenia, gdzie w sposób szczególny podkreśla się dziewictwo Maryi. Oto fragment tej prefacji: "...Przez Chrystusa Pana naszego. Jego to Błogosławiona Maryja poczęła jako Matka i Dziewica, bez utraty chwały dziewictwa i bez udziału mężczyzny, aby uwierzyła w to, co usłyszała od Anioła, i aby bez wahania przyjęła to, w co uwierzyła". Po zmieszaniu świętych postaci w liturgii ambrozjańskiej schola odśpiewuje zmienną antyfonę zwaną confractorium. Oto maryjna antyfona na uroczystość Bożego Narodzenia:. "Wielkie i zbawienne jest misterium naszego Boga: Ta, która porodziła, jest i Matką, i Dziewicą; Ten, którego porodziła, jest i człowiekiem, i Bogiem; On jest Stworzycielem wszystkiego, Syn Dziewicy, Pan Matki". Wpływy liturgii wschodnich można odnaleźć na przykład w śpiewie na wejście w IV Niedzielę Adwentu, gdzie uczestnicy liturgii, jakby ustami św. Elżbiety, wypowiadają następujące słowa: "Dlaczego to Ty przychodzisz do mnie, Matko mojego Pana? Gdybym wiedziała, że przybywasz, wyszłabym Ci na spotkanie. Ty niesiesz w swym łonie Króla wszechświata, ja - tylko proroka; Ty - Tego, który daje Prawo, ja - tego, który je zachowuje; Ty - Słowo, które zbawia, ja - głos, który ogłasza Jego przyjście". W LITURGII GODZIN Ambrozjańska Liturgia Godzin, podobnie jak rzymska, podzielona jest na godziny kanoniczne. Szczególnie charakterystyczna i odmienna od liturgii rzymskiej jest Jutrznia. Zaczyna się ona wstępem, na który składają się: Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Boże wejrzyj ku wspomożeniu memu ..., Chwała Ojcu, Alleluja, hymn św. Ambrożego Aeterne rerum Conditor, responsorium, Kantyk trzech młodzieńców z antyfoną i Kyrie. Główną część brewiarza stanowią psalmy rozdzielone na 10 tzw. dekurii (10 dni w ciągu 2 tygodni, liczone od poniedziałku do piątku). W soboty, niedziele i święta Pańskie zamiast psalmów odmawia się kantyki ze Starego Testamentu. Drugą część Jutrzni stanowią trzy czytania z Pisma Świętego z dwoma responsoriami oraz hymn Te Deum na zakończenie. Maryja w Liturgii Godzin jest obecna w antyfonach i hymnach w święta maryjne. Cechą charakterystyczną jest, iż każda Jutrznia rozpoczyna się odmówieniem modlitwy Zdrowaś Maryjo. Grzegorz M. Bartosik OFMConv Ostatnia aktualizacja: 25.11.2021 Wasze komentarze: Jeszcze nikt nie skomentował tego artykułu - Twój komentarz może być pierwszy. Autor Treść Nowości św. Bernadetta Soubirous Modlitwa św. Bernadetty Soubirous Testament Bernadety Soubirou Ciało nie tknięte rozkładem śmierci św. Benedykt Józef Labre Bergen i Stavanger Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2023 Poprzednia [ Powrót ] Następna

[ Strona główna ]

Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt