Nowa wyobraźnia miłosierdzia

     Słowa Papieża są zaproszeniem do głębszej refleksji nad "nowością", jaka kryje się w naszym myśleniu o miłosierdziu. Niniejszy artykuł jest próbą szukania tej nowości w refleksji nad życiem Chrystusa. Tam jest pierwsze źródło inspiracji do kształtowania wyobraźni miłosierdzia.

     Miłosierdzie objawione w życiu ukrytym Jezusa

     Trzydziestoletnia obecność Chrystusa w codzienności życia rodzinnego to pierwszy wielki dar miłosierdzia ofiarowany wszystkim ludziom, nie tylko mieszkańcom Nazaretu. Choć Ewangelie nie podają nam zbyt wielu szczegółów z tego okresu życia Jezusa, to jednak znamy fakt podstawowy: większość swego życia spędził On w zwyczajnym życiu rodzinnym, w nauce i pracy. Tc trzy dziesięciolecia to niewątpliwie bogaty materiał do inspirowania wyobraźni miłosierdzia. Czyny miłosiernej miłości noszą tu jedno imię: piękno zwykłej codzienności. Ileż treści kryją w sobie zdania: byl im poddany, wzrastał w latach i mądrości, w łasce u Boya i u ludzi; czy jego ojciec nie jest cieślą; poszli na pielgrzymkę do Jerozolimy; udał się zwyczajem świątecznym do Synagogi.

     Życie rodzinne i praca zawodowa to główna część życia człowieka. W małych i wielkich czynach kolejnych dni, tygodni, miesięcy i lat, w zdrowiu i chorobie, w chwilach radosnych i smutnych, w decyzjach dotyczących siebie i innych, spełnia człowiek najwięcej czynów, o których nikt nie wie, poza nim i jego najbliższymi. To nasze w pewnym sensie ukryte życie. Jednak ono niesie najwięcej okazji do okazywania najbliższym życzliwości i dobroci, wyrozumienia i przebaczenia, wierności i cierpliwości. Dlatego drzewo miłosierdzia wyrasta z życia rodzinnego, w nim zapuszcza korzenie i w nim wydaje najpiękniejsze owoce.

     Miłosierdzie objawione w publicznej działalności Zbawiciela

     W czasie publicznej działalności Chrystus gromadzi wokół siebie wspólnotę uczniów i uczy ich, że Bóg jest ich Ojcem, a oni są jego dziećmi. Wyjaśnia im, że więzy, które łączą Go z nimi, są podobne do więzów rodzinnych, ale ich siła leży w pełnieniu woli Ojca. Pewnego dnia, gdy Mu powiedziano, że Jego Matka i bracia czekają na Niego, On wyciągnąwszy rękę ku swoim uczniom, rzekł: "Oto moja matka i moi bracia. Bo kto pełni wolę Ojca mojego, który jest w niebie, ten Mi jest bratem, siostrą i matką"" (Mt 12,49-50).

     Pełnienie woli Ojca nie osłabia więzów rodzinnych. Przeciwnie, stają się one coraz mocniejsze, gdyż nikt bardziej nic pragnie szczęścia członków rodziny jak Ojciec niebieski. Nie można jednak zatrzymać się tylko na swoich najbliższych. Dlatego Pan Jezus, pełniąc wolę Ojca, opuszcza dom rodzinny, by szczęściem swej miłości obdarzyć wszystkich. Zaczyna głosić rzeszom Dobrą Nowinę, uzdrawiać chorych, przywracać wzrok niewidomym, karmić głodnych, umacniać słabych, pocieszać smutnych, ukazywać drogę błądzącym, ocierać łzy płaczącym. Wiele z tych czynów spełniał także wcześniej. Niewątpliwie rozmawiał z ludźmi i niejedna Jego rada była dla nich pomocą. Zapewne nie przechodził obojętnie obok chorych lub trędowatych. Jednak teraz działa inaczej. Przemawia publicznie, objawia swoją moc dokonując cudów, powołuje ludzi do pójścia za Nim. Teraz objawia tajemnicę miłosiernej miłości Boga w inny sposób. W Jego słowach i czynach poznajemy lepiej, jak wielka jest miłość Boga do człowieka.

     Kościół wsłuchując się w nauczanie Jezusa i wpatrując się w przykład Jego życia wyróżnił uczynki miłosierdzia, które w szczególny sposób należy spełniać. W Katechizmie Kościoła Katolickiego są one opisane w następujący sposób: Uczynkami miłosierdzia są dzieła miłości, przez które przychodzimy z pomocą naszemu bliźniemu w potrzebach jego ciała i duszy. Pouczać, radzić, pocieszać, umacniać, jak również przebaczać i krzywdy cierpliwie znosić - to uczynki miłosierdzia co do duszy. Uczynki miłosierdzia co do ciała polegają zwłaszcza na tym, by głodnych nakarmić, bezdomnym dać dach nad głową, nagich przyodziać, chorych i więźniów nawiedzać, umarłych grzebać. Spośród tych czynów jałmużna dana ubogim jest jednym z podstawowych świadectw miłości braterskiej; jest ona także praktykowaniem sprawiedliwości, która podoba się Bogu (KKK 2447).

     Miłosierdzie objawione w misterium paschalnym Chrystusa

     Całe życie i cała działalność Zbawiciela osiąga swój szczyt w Jego męce i zmartwychwstaniu. W tych wydarzeniach Bóg najpełniej objawił swoje miłosierdzie i najhojniej obdarzył ludzi darami swej łaski. Jan Paweł II wiele razy tę prawdę przypominał. W encyklice Dives in misericordia pisze: Szczytowy punkt objawienia i urzeczywistnienia miłosierdzia stanowi misteńum paschalne (nr 7). Prawda ta zajaśniała jeszcze pełniejszym blaskiem dzięki objawieniom św. Faustyny, a także przez śmierć Jana Pawła II u progu Niedzieli Miłosierdzia.

     Na obrazie, który Pan Jezus polecił wymalować św. Siostrze Faustynie, widzimy Chrystusa zmartwychwstałego, który idzie ku nam. Na Jego rękach i nogach oraz otwartym boku widać ślady męki. On przeszedł przez otchłań cierpienia i śmierci, ale teraz przychodzi jako potężny Zwycięzca. Niesie światu nowe życie w wolności od grzechu. Teraz wylewa na ludzi pełnię swego miłosierdzia obdarzając ludzi Duchem Świętym. W czasie publicznej działalności Jezus mówił: Przyszedłem ogień rzucić na ziemię i jakże bardzo pragnę, żeby on już zapłonął (Łk 12, 49). Wtedy Duch jeszcze nie był dany, ponieważ Chrystus nie został jeszcze uwielbiony (J 7,39).

     Teraz pragnienie Jezusa się spełnia. Teraz jest Jego godzina. Dla niej przyszedł na świat. Wszystkie dary, których wcześniej udzielił ludziom, choć tak ważne i ubogacające, były także przygotowaniem do udzielenia nowych, jeszcze większych bogactw. W czasie swojej godziny Zbawiciel udziela ich uczniom: daje im siebie samego pod osłoną chleba, napełnia ich Duchem Świętym, oczyszcza ich z grzechów, obdarza ich pełnią swego pokoju, umacnia ich wiarę, rozjaśnia ich umysły, aby rozumieli Pisma, czyni pierwszy dzień tygodnia dniem świętym, swoim dniem, w którym chce gromadzić swój Kościół przy sprawowaniu Jego pamiątki.

     Życie Jezusa kryje w sobie nie tylko objawienie samej tajemnicy miłosierdzia, lecz zawiera w sobie także swoistą pedagogię. Trzeba wyjść od najprostszych czynów, spełnianych wobec najbliższych, by poprzez wielorakie formy pomocy siostrom i braciom dojść do samego szczytu, wyrażającego się w pojednaniu z Bogiem i przyjęciu daru Ducha Świętego. Z tymi darami wracamy znów do codzienności i nimi przemieniamy świat.