Kiedy powinniśmy się modlić?

W poprzednim rozdziale rozważaliśmy perspektywy i reguły, które mogą nam służyć jako solidne przewodniki we włączeniu ustalonych pór na modlitwę do zwariowanego planu dnia, jaki większość z nas prowadzi. Teraz chcielibyśmy rozwinąć tę ideę w kontekście naszego niewysłowionego Trójjedynego Boga i wzniosłego biblijnego ideału tej komunii, godnego jej splendoru. Chcielibyśmy przyjrzeć się dokładniej biblijnemu motywowi modlitwy nieustającej. Całe biblioteki zostały zapełnione książkami o Jezusie - Jego osobie i przesłaniu, a nie przestają się mnożyć nowe. Nie widać końca. Nie jest też zaskoczeniem, że ukochany uczeń, który leżał na piersi Jezusa w czasie Ostatniej Wieczerzy, zamyka swoją Ewangelię stwierdzeniem, że jeśli zostałoby spisane wszystko, czego Jezus dokonał, to świat nie pomieściłby ksiąg, które trzeba by było napisać (J 21:25). Kiedy więc, zapytamy, powinniśmy rozmawiać z Trójjedynym Pięknem: Ojcem, Synem i Duchem Świętym oraz zanurzać się w Nim? Przygotuj się na niespodzianki; wszechświat jest ich pełen.

Preferowane pory na modlitwę

Rozważmy jednak najpierw preferowane pory modlitwy, oddając tu prymat oficjalnej modlitwie Kościoła - Liturgii Godzin (zakładamy, że Msza jest ukoronowaniem każdego dnia). Siedem razy każdego dnia Kościół zwraca się do swojego Pana:

O świcie, o poranku, w południe, wczesnym popołudniem, wieczorem, przed pójściem spać i jest jeszcze "godzina czytań", która może być odprawiana w przerwach między powyższymi, tak jak najlepiej odpowiada to danej sytuacji czy preferencji danej osoby lub społeczności. Nie jest to faktyczna sześćdziesięciominutowa godzina; czytania zajmują jakieś dwadzieścia minut - recytowane, trochę dłużej śpiewane. Zajrzyj do rozdziału 11, aby sprawdzić szczegóły.

Dodatkowo do Liturgii Godzin, specjalne pory obejmują tu czas zwyczajnych modlitw ustnych po wstaniu i kładzeniu się do łóżka, dziękczynienie przed i po posiłkach, różaniec, drogę krzyżową. Ponadto szczególnie preferowane są chwile, które rezerwujemy na medytację lub kontemplację. Jak już wskazywaliśmy, kontemplacja jest tak szczególna, że Pismo Święte nazywa ją tym "jednym", najważniejszym obowiązkiem, jaki mamy do spełnienia.

Jak juz wspomnieliśmy w rozdziale 9, kontemplacja występuje w dwóch formach: przyjemna i jałowa. Obie przynoszą korzyści - pierwsza nas zachęca i pociąga do wierności, druga oczyszcza i umacnia. Może niektórym trudno zrozumieć, że jałowe czekanie modlitewne może być "preferowane", ale tak jest. Kochankowie czekają. Są do tego przyzwyczajeni. Jakub, aby zdobyć Rachelę, czekał na nią, służąc u jej ojca przez siedem lat i "wydały mu się one jak dni kilka, bo bardzo miłował Rachelę" (Rdz 29:20). Słowo biblijne wielokrotnie wspomina o tym "cierpliwym czekaniu na Pana" (Ps 37:7; 40:1; 105:4; 119:81-82, 123; zobacz też SSD, str. 160, 185, 200-201).

Podczas gdy pory naszej modlitwy myśli mogą być dowolnie rozmieszczone w ciągu dnia czy nocy, zależnie od warunków, nie ulega wątpliwości, że Jezus i Jego Święci mieli szczególne upodobanie do modlitewnego czuwania podczas nocy oraz modlitwy o świcie, nawet "gdy było jeszcze ciemno" (Mk 1:35; Łk 6:12; 5:16). To zamiłowanie trwa do dnia dzisiejszego. Pobożni mężowie i niewiasty powtarzają, że wolą rozmawiać z Panem wczesnym rankiem i w ciągu nocy. Nietrudno jest zrozumieć, dlaczego: są to chwile ciszy dla większości z nas, o świcie jesteśmy też odprężeni, dużo mniej rozproszeni.

Nieustanna modlitwa

Dobrze robimy, przyzwyczajając się do niezwykłych rzeczywistości - a nieustanna modlitwa jest jedną z nich. W miarę, jak zbliżamy się coraz bardziej do nieskończonej Cudowności, coraz lepiej rozumiemy, co te wszystkie cuda nam dają do zrozumienia. W końcu doskonały Artysta jest najczystszym, nieskończonym, niezgłębionym zdumieniem.

"Oczy me [czyli uwaga mojego umysłu] zawsze zwrócone na Pana" (Ps 25:15). W istocie, idea jest fantastyczna, ciężko wziąć ją zarówno dosłownie, jak i na poważnie. Ale jest coś więcej niż to, więcej, niż możemy omówić w tym podręczniku. Musi nam wystarczyć sam posmak. Wyjaśnimy na paru przykładach, do czego odnosi się ten posmak.

Już w Starym Testamencie świątobliwi mężowie i niewiasty modlili się i chwalili Boga nieustannie (Ps 145:1-2, 21), rozmyślali nad słowem Pana dniem i nocą (Ps 1:1-2; Joz 1:8), poszukiwali niestrudzenie Jego obecności (1 Km 16:11). Tak, jak lubią to czynić ludzie prawdziwie zakochani, trwają oni w Bożej obecności, zapamiętując Ukochanego i koncentrując na Nim całą swoją uwagę pośród nocy (Ps 16:8; 63:7). Nawet wtedy, gdy Bóg wydaje się daleko, a ich modlitwy jałowe, zadowalają się cierpliwym czekaniem na Niego; trwają w oczekiwaniu na Jego pocieszenie i zbawienną pomoc (Ps 119:123; 40:2; 37:7).

Podążając za przykładem Jezusa, autorzy Nowego Testamentu są tego samego zdania. Angażują się oni w bezustanną modlitwę, śpiewając Panu w sercu zawsze i wszędzie, nie tracąc ducha, pozostając w ciągłej radości i nieopisanym spokoju (Łk 5:16; Ef 5:19-20; Kol 3:16-17; Łk 18:1; 1 Tes 5:17; Flp 4:4, 6:7, zobacz też KKK 2697-2699; 2742-2743).

Interpretacja i zastosowanie

Na końcu - w drodze do szczytu, są chwile modlitwy, trwania. Tak jak ludzie, którzy bardzo kochają, przyzwyczajeni są do czekania, tak samo cieszą się oni trwaniem przy kimś ukochanym: będąc tylko obecnym dla siebie ze słowami, lub bez nich, w różnych stopniach intensywności. "Stawiam sobie zawsze Pana przed oczy... podczas moich czuwań... abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem" (Ps 16:8; 63:7; Ef 1:4). Tak właśnie żyją Święci, a oni są naszym wzorcem. Osoba pobożna nigdy nie jest nudna i ponura. Znużenie zostało przegnane.