Katedry pełne dźwięków

W miarę postępów chrystianizacji Nowego Świata w wyniku podboju przez Hiszpanów powstawały świątynie katolickie; mocodawcy Kolumba, Corteza i Pizarra nie żałowali funduszy na budowę świątyń. Pierwsza diecezja powstała ok. 1511 roku na Hispanioli, a już w XVI wieku działało wiele diecezji oraz arcy- biskupstwa w Santo Domingo, Ciudad Mejico i Limie. Na wzgórzach i ruinach dawnych świątyń pogańskich stawały okazałe kościoły katolickie projektowane na wzór katedr w Sewilli i Toledo. Katedry w Nowym Świecie łączyły funkcje religijne i publiczne, a nawet polityczne. Skupiało się wokół nich życie kulturalne, czego wyrazem był rozwój muzyki sakralnej.

W katedrach pracowali zawodowi muzycy rekrutowani z zasady spośród przybyszów z Europy. Zdarzały się wyjątki: w Ciudad Mejico do katedry zaangażowano instrumentalistów indiańskich. Z czasem dopiero Indianie i Metysi zdominowali wykonawstwo muzyczne.

W katedrze latynoamerykańskiej najważniejszą pozycję wśród muzyków zajmował kapelmistrz. Do jego obowiązków należało też komponowanie utworów religijnych, prowadzenie chóru i gra na organach. Kapelmistrzami bywali wybitni niekiedy kompozytorzy.

W archiwach katedralnych Meksyku, Gwatemali, Kolumbii, Peru i Boliwii zachowało się wiele wydań i kopii rękopisów utworów muzycznych. W Cuzco znajduje się pierwsza "Księga Mszy" wybitnego kompozytora z XVI w. Moralesa, a w Puebla - jego rękopisy. Reprezentujące wielogło- sowość hiszpańskiego i włoskiego renesansu utwory wydawała katedra w Bogocie.

Katedry w Ameryce Środkowej i Południowej skoncentrowały wokół siebie życie muzyczne, notując na swym koncie wiele dokonań, czemu sprzyjała hojność władców Hiszpanii. Zespól śpiewaków zawodowych katedry w Ciudad Mejico był finansowany przez Karola V. Powstał tu również "Franco Codex" - jeden z najbardziej wartościowych pomników muzycznych Ameryki. Tu wreszcie wydano w 1556 r. "Ordinarium" - pierwszą w Nowym Świecie książkę muzyczną, która zawierała utwory religijne.

Ważnym ośrodkiem działalności artystycznej była katedra w Puebla, znana z kilkunastu szkól i pierwszej biblioteki publicznej. Jeden z tamtejszych chórmistrzów wprowadził do swoich kompozycji elementy afro-amerykańskie, co niewątpliwie wzbogaciło muzykę sakralną Nowego Świata.

Najbardziej zasłużonym opiekunem muzyki w kolonialnej Wenezueli okazał się ojciec Pedro Palacios y Sojo, który założył w XVIII wieku kongregację "Oratorio de San Felipe Neri" skupiającą kompozytorów. Pierwszymi "zawodowymi" muzykami w Ekwadorze byli flamandzcy OO. Franciszkanie: Josse de Rycke i Pierre Gosseal. Nadzwyczaj bogatym życiem artystycznym, skup: > nym głównie wokół katedr, szczyciło się miasto Inków Cuzco i "Miasto Królów" - Lima.

Z katedrą w Trujillo był związane twórca pierwszej znanej w Nowym Świecie opery pt. "La Pńrpura de la Rosa", XVII-wieczny kompozytor wielu utworów kościelnych - Don Tomas de Torrejón y Velasco.

Dowodów bogatej działalności muzycznej katedr w Ameryce Środkowej i Południowej czasów kolonialnych można by wskazać wiele, jednakże mimo wprowadzenia lokalnego kolorytu do nurtu "katedralnego" transformacja europejskiego stylu muzyki przebiegała bardzo powolnie.

W Nowym Świecie rozpowszechniony jest kult maryjny, o czym świadczą znane sanktuaria: Guadelupe, Lujan czy Aparecida.

Katarzyna Janczewska-SolomkoMiejsca Święte 2/97 Wasze komentarze: Jeszcze nikt nie skomentował tego artykułu - Twój komentarz może być pierwszy. Autor Treść Nowości św. Korneliusz Modlitwa do św. Korneliusza św. Cyprian z Kartaginy Modlitwa do św. Cypriana Modlitwa do św. męczenników Korneliusza i Cypriana Czy człowiek nie wierzący ma szansę na zbawienie? Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2023 Poprzednia [ Powrót ] Następna