Procent i procentyRzeczownik procent pozornie nie sprawia żadnych trudności normatywnych, jednak analiza konkretnych tekstów dowodzi, że jest zupełnie inaczej - bardzo często jest on używany błędnie. A to dlatego, że jest to rzeczownik nietypowy, którego odmiana jest trojaka i zależy od kontekstu.Jeżeli wyraz procent występuje w zdaniu bez liczebników, ma pełną odmianę, charakterystyczną dla tego typu rzeczowników. Mówimy zatem np.: Nie mógł się doprosić tego brakującego procentu; Piotr żyje z procentów od kapitału, który odziedziczył po dziadku; Kiedyż wreszcie wykorzystam te procenty?!; Przyglądał się procentom wpisanym do zadania matematycznego; Musi się zadowolić tylko procentami tego, co chciał zdobyć; Marzył choćby o procentach majątku swego brata itp. Jeżeli wyraz procent w liczbie mnogiej łączy się z liczebnikami głównymi, tradycyjne końcówki zachowuje tylko w celowniku (np. Pięciu procentom uczniów postawiliśmy szóstki), narzędniku (np. Udało nam się wyjechać z siedemdziesięcioma procentami dzieci) oraz miejscowniku (np. Na tych terenach w sześćdziesięciu dwóch procentach mieszka ludność litewska). W pozostałych przypadkach należy używać formy podstawowej, np. Piotr żyje z trzydziestu procent kapitału, który odziedziczył po dziadku czy: Kiedyż wreszcie wykorzystam te dwanaście procent?!. Jeżeli procent występuje w połączeniach z liczebnikami ułamkowymi, pozostaje nieodmienny. Mówimy zatem np.: Nie było dziś trzech i pięciu dziesiątych procent uczniów; Przyglądał się pięciu i czterem dziesiątym procent kolekcji znaczków ojca; Wyjechała z dziewięćdziesięcioma ośmioma i pół procent rodzinnego majątku czy: Na tych terenach w sześćdziesięciu dwóch i siedmiu dziesiątych procent mieszka ludność litewska. Jak widać, używanie rzeczownika procent niesie ze sobą realne niebezpieczeństwo popełnienia błędu. Najtrudniejsze przypadki to: dopełniacz (zabrakło procentów, ale: zabrakło pięciu procent oraz pięciu i pół procent), celownik (przygłądał się procentom oraz trzem procentom, ale: przygłądał się trzem i pół procent), narzędnik {wyjechała z procentami oraz z trzydziestoma procentami, ale: wyjechała z trzydziestoma i trzema dziesiątymi procent) i miejscownik (marzył o procentach oraz o trzech procentach, ale: marzył o trzech i pół procent). dr Tomasz Korpysz Autor jest językoznawcą, pracownikiem UKSW i UW
Tekst pochodzi z Tygodnika
|
[ Strona główna ] |
Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty | Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt
© 2001-2024 Pomoc Duchowa |