ks. Tadeusz Gałdyński

Po przeniesieniu się rodziców do Ostrowa Wielkopolskiego, w roku 1912 złożył tam egzamin maturalny. W latach 1912-1916 odbył studia teologiczne w seminariach w Poznaniu i Gnieźnie, zaś święcenia otrzymał 13 lutego 1916 r. Jako gimnazjalista i później kleryk uczestniczył w tajnych kółkach niepodległościowych. Od 1916 r. pracował jako wikariusz w jeżyckiej parafii św. Floriana w Poznaniu. W czasie I wojny światowej przez pewien czas pełnił funkcję kapelana w szpitalu wojskowym (1917 r). W latach 1918-1919 pomagał ks. proboszczowi Franciszkowi Rucińskiemu w redagowaniu czasopisma "Wiadomości Parafii św. Floriana" (wychodzących później jako parafialny "Tygodnik Kościelny").

Od wczesnej młodości udzielał się w ruchu abstynenckim. W czasach gimnazjalnych, jak też seminaryjnych, należał do Związku Księży Abstynentów. W krótkim czasie dał się poznać jako wyróżniający się działacz na rzecz trzeźwości, obok znanych wcześniejszych propagatorów abstynencji - księży Kazimierza Niesiołowskiego z Pleszewa (który zapoczątkował ten ruch) i Maksymiliana Mrugasa (po II wojnie światowej dziekana żnińskiego). Aktywnym uczestnikiem ruchu był także ks. Józef Kłos, redaktor "Przewodnika Katolickiego" i szereg innych duchownych. Bractwa wstrzemięźliwości w archidiecezjach gnieźnieńskiej i poznańskiej, sięgające swymi początkami pierwszej połowy XIX wieku, zostały później rozpowszechnione w większości parafii (zwykle kierowali nimi księża parafialni). Skupiały one ogół parafian, w tym także dzieci w wieku szkolnym. U schyłku XIX wieku tworzył się również w Wielkopolsce świecki ruch abstynencki, w którym znaczącą rolę zaczęli odgrywać duchowni. Były to dopiero zalążki tej działalności. Na nieco szerszą skalę szerzył się ruch abstynencki od 1905 r., kiedy to ks. Kazimierz Niesiołowski, prezes Związku Księży Abstynentów na wiecu w Poznaniu założył wspólnie z lekarzem Pawłem Gantkowskim Towarzystwo "Wyzwolenie". Po kilku latach "Wyzwolenie" stało się centralą dla powstających w terenie towarzystw, zrzeszających ogółem około 4500 członków.

Bractwa kościelne i towarzystwa "Wyzwolenie" podupadły podczas wojny światowej. W celu uruchomienia na nowo centrali poznańskiej zarząd główny "Wyzwolenia" zwrócił się do władzy duchownej o wyznaczenie kapłana do działalności w ruchu abstynenckim. Wiązało się to z zastraszającym upadkiem obyczajów i szerzeniem się pijaństwa po wojnie. Zadanie ożywienia ruchu w Wielkopolsce i obudzenie jego aktywności przypadło właśnie młodemu ks. Tadeuszowi Gałdyńskiemu. Kardynał-Prymas Edmund Dalbor z dniem 1 kwietnia 1922 r. mianował go sekretarzem generalnym Związku Towarzystw "Wyzwolenie", zwalniając jednocześnie z innych obowiązków. Od tej chwili ks. Gałdyński zajmował się wyłącznie ruchem abstynenckim w obydwóch archidiecezjach. W ten sposób powstała jedyna w Polsce katolicka centrala towarzystw wstrzemięźliwości, wydająca własne czasopismo pod nazwą "Świt". Prezesem "Wyzwolenia" został dr Gantkowski, wtedy już profesor Uniwersytetu Poznańskiego. Również w 1922 r. zjazd delegatów zmienił nazwę "Wyzwolenie" na Związek Stowarzyszeń Katolickich Abstynentów. Związek ten po niedługim czasie stał się ogólnopolską centralą dla stowarzyszeń. Posiadał też Składnicę Abstynencką w Poznaniu, propagującą i kolportującą odpowiednie materiały oświatowo-propagandowe. W latach 1922-1931 ks. Gałdyński pełnił funkcję redaktora wspomnianego miesięcznika "Świt", a po reorganizacji - w 1934 r. - został mianowany dyrektorem Związku i asystentem kościelnym Okręgu Gnieźnieńsko-Poznańskiego.

W 1926 r. dla parafialnych bractw wstrzemięźliwości powołano centralny Związek. W pierwszych latach działalności ks. Gałdyński był również sekretarzem generalnym (był też skarbnikiem). Wtedy wznowiono wydawanie zasłużonego "Przyjaciela Trzeźwości", którym się zajmował ksiądz sekretarz. Wypada wspomnieć, że prezesem Rady Diecezjalnej Związku był ks. Niesiołowski, a w 1935 r. należało do Związku 228 bractw z około 23 tysiącami członków.

Ks. Gałdyński działał poza tym jeszcze w dwóch centralnych organizacjach abstynenckich: Polskim Związku Księży Abstynentów i Lidze Przeciwalkoholowej. W 1922 r. powstał bowiem ogólnokrajowy Polski Związek Księży Abstynentów (z siedzibą w Poznaniu), zrzeszający oddziały diecezjalne tej organizacji. Do wydziału wykonawczego, dla przygotowania statutu Związku wszedł ks. Gałdyński, następnie zaś pełnił obowiązki sekretarza zarządu. W tym samym roku na zjeździe 15 listopada w Poznaniu powołano Ligę Przeciwalkoholową. Prezesem Ligi został profesor Eugeniusz Piasecki, a sekretarzem generalnym ks. Gałdyński. Liga miała charakter świecki, a jej zadaniem było przede wszystkim wspieranie finansowe organizacji abstynenckich.

Od 1936 r. ks. Gałdyński pełnił funkcję asystenta kościelnego Katolickiego Związku Kobiet. Mimo słabego zdrowia pozostawał niezwykle czynny. Wyjeżdżał często z naukami i prelekcjami, urządzał wystawy i organizował zjazdy, pisywał artykuły do prasy.

Aresztowany przez Niemców, 9 września 1939 r., wysłany został do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie, następnie do Dachau, gdzie 17 lutego 1941 r. zginął śmiercią męczeńską.

Wasze komentarze:

marzena aneta: 07.03.2024, 10:33  Ksiądz Tadeusz Gałdyński dziękuję Księże Tadeuszu Gałdyński kocham Cię bardzo mocno proszę o miłość prawde sprawiedliwość szczerość szacunek uczciwość ufność wiare zdrowie na całym świecie dziękuję Księże Tadeuszu Gałdyński kocham Cię bardzo mocno proszę o dobre powołania kapłańskie katechetyczne zakonne na całym świecie dziękuję Księże Tadeuszu Gałdyński kocham Cię bardzo mocno proszę o dobrą posługę kapłańską katechetyczną zakonną na całym świecie dziękuję Księże Tadeuszu Gałdyński kocham Cię bardzo mocno proszę o szczęście wiare zdrowie dla papieża Franciszka dziękuję Księże Tadeuszu Gałdyński kocham Cię bardzo mocno proszę o niebo dla papieża Benedykta XVI dziękuję Księże Tadeuszu Gałdyński kocham Cię bardzo mocno proszę o miłość prawde sprawiedliwość szczerość szacunek uczciwość ufność wiare zdrowie na całym świecie dziękuję modlitwa ma moc nie ma modlitw nie wysłuchanych modlitwa ma moc modlitwa cuda czyni miłość cuda czyni nadzieja cuda czyni pokora cuda czyni sprawiedliwość cuda czyni szczerość cuda czyni szacunek cuda czyni uczciwość cuda czyni ufność cuda czyni wiara cuda czyni wiara to jest pewność bez dowodu wiara to jest droga którą docieramy do marzeń dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję dziękuję

(1)

Autor Treść

Nowości Nowenna przed uroczystością Niepokalanego Poczęcia NMP - dzień 6 św. Barbara Modlitwa do św. Barbary Litania do św. Barbary św. Jan Damasceński Modlitwa do św. Jana Damasceńskiego

Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2024

Poprzednia

[ Powrót ]

Następna