Jeden z pierwszych polskich Braci Zakonu Kaznodziejskiego (Dominikanów)

20 lipca - Wspomnienie liturgiczne bł. Czesława h. Odrowąż, kanonika sandomierskiego, założyciela dominikanów czeskich oraz śląskich, prowincjała polskich dominikanów, obrońcy Wrocławia przed Tatarami (†Wrocław, 15 lipca 1242).

Jest takie powiedzenie, że "Historia to pani powściągliwa i na ogół skąpa w pochwały" - i faktycznie w przypadku bł. Czesława mówi nam niewiele, ale i z tego, co pozostało do naszych czasów, wiemy głównie, że był człowiekiem świętym. To, co o nim wiemy, pochodzi z napisanego w połowie XIV w. życiorysu św. Jacka, który według niektórych biografów miał być krewnym bł. Czesława. Urodził się 1175 w Kamieniu na Śląsku Opolskim; z domu rodzinnego musiał wynieść staranne wychowanie i głęboką pobożność, studiował w Paryżu i w Bolonii, należał do otoczenia biskupa krakowskiego, Iwo Odrowąża i był kustoszem kolegiaty sandomierskiej.

W 1218 z bpem Iwo Odrowążem udał się do Rzymu, gdzie spotkał się ze św. Dominikiem Guzmanem i postanowił wstąpić do założonego przez niego zakonu dominikańskiego. Z jego rąk Czesław przyjął zakonny habit i złożył śluby. Po zakończeniu nowicjatu udał się do Pragi, gdzie założył dwa męskie konwenty dominikańskie i pierwszy klasztor dominikanek, do którego wstąpiła wdowa po cesarzu Henryku, Małgorzata.

Na prośbę biskupa wrocławskiego Wawrzyńca, w 1226. Czesław przybył do Wrocławia. Osiadł przy kościele św. Wojciecha. Był przeorem klasztoru. W 1233 został przez kapitułę generalną wybrany prowincjałem i przez cztery lata (inne opracowania mają 6 lat) rezydował w Krakowie. Prawdopodobnie w tym czasie brał udział w kapitule generalnej w Bolonii, gdzie omawiano sprawę misji pruskiej, w której dominikanie polscy już brali udział. O tym, że Czesław przywiązywał wielką wagę do działalności misyjnej na Rusi i w Prusach, świadczą fundacje klasztorów w Płocku i Chełmnie, które miały spełniać rolę punktów wypadowych dla działalności misyjnej dominikanów wśród Prusów. Po zakończeniu kadencji prowincjała Czesław powrócił do Wrocławia, był prawdopodobnie przeorem tamtejszego klasztoru.

Kolejna informacja o nim pojawia się w 1241, z najazdem Tatarów; 7 kwietnia tegoż roku zaczęli oblężenie Wrocławia. Gród był bezbronny, ponieważ książę Henryk Pobożny udał się z wojskami pod Legnicę z zamiarem stawienia tam oporu wrogowi (Henryk Pobożny, syn Henryka Brodatego i św. Jadwigi, do ostatniej chwili oczekiwał na sojuszników z Czech i Niemiec, ostatecznie walcząc z templariuszami i krzyżakami poległ bohaterską śmiercią 9 kwietnia 1241).

Ks. Jan Długosz pisał, że "Czesław wraz z innymi zakonnikami schronił się w zamku i modlitwą ze łzami niesioną do Boga odparł oblężenie. Kiedy bowiem trwał w modlitwie, ognisty słup zstąpił z nieba nad jego głowę i oświetlił niewypowiedzianie świetlistym blaskiem całą okolicę i teren miasta Wrocławia. Pod wpływem tego niezwykłego zjawiska serca Tatarów ogarnął strach i osłupienie do tego stopnia, że zaniechawszy oblężenia uciekli raczej niż odeszli". Łacińska inskrypcja umieszczona w przedsionku kaplicy kościoła św. Wojciecha głosi: "Skromny brat Czesław ognistymi kulami, z nieba wymodlonymi, rozproszył i do ucieczki zmusił hordy tatarskie, które w roku 1241 obległy miasto". Nagłe odstąpienie pogan przypisano także wstawiennictwu błogosławionego Czesława.

Najprawdopodobniej po oblężeniu tatarskim bł. Czesław podnosił na duchu mieszkańców miasta, zachęcał do jego odbudowy, był duszą powstającego z gruzów Wrocławia. Według tradycji zakonnej Bóg przyjął życie Czesława w zamian za ocalenie miasta. Umarł 15 lipca 1242 i został pochowany w kościele św. Wojciecha. Jego kult - dla diecezji wrocławskiej i dla zakonu dominikańskiego - zatwierdził osobną bullą papież Klemens XI w 1713. Nieco później kult ten rozszerzono na wszystkie polskie diecezje i święto ustalono na 20 lipca. W 1724 zbudowano przy kościele dominikańskim we Wrocławiu osobną kaplicę dla relikwii bł. Czesława. Cudownie ocalała ona podczas bombardowania miasta w czasie ostatniej wojny, choć cały kościół dominikański legł w gruzach. Dziś dominikanie pracują przy odbudowanym kościele św. Wojciecha, szerząc cześć bł. Czesława, ogłoszonego w 1963 patronem tego miasta. W ikonografii przedstawia się bł. Czesława jako:

• wybitnego kaznodzieję i misjonarza (ukazuje się go z krzyżem misyjnym, laską pątniczą, z otwartą księgą Ewangelii); męża modlitwy (na obrazach jest przedstawiany jak modli się przy murach Wrocławia; uratowanie miasta 1241 - z ognistą kulą nad głową; z różańcem);
• czciciela N. Sakramentu (przedstawiany z monstrancją, puszką z komunikantami);
• ofiarnego i pełnego wyrzeczeń zakonnika (m.in. rezygnacja z prałatury).

W czerwcu 2006, na podstawie autentycznej czaszki, antropolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego zrekonstruowali wizerunek Czesława. Czesław w momencie śmierci miał ok. 60-65 lat. Był jasnowłosym mężczyzną o niebieskich oczach... "Jest to twarz starszego człowieka, widać już zmęczenie życiem, długimi podróżami apostolskimi, jak też surowością życia; ... twarz bardzo ciepła, dobra, mądra, duchowa, promieniuje z niej jakieś ciepło i spokój".

Wasze komentarze:

Jeszcze nikt nie skomentował tego artykułu - Twój komentarz może być pierwszy.

Autor Treść

Nowości 14 września - Święto Podwyższenia Krzyża Świętego Modlitwa na Święto Podwyższenia Krzyża Świętego Modlitwa do Krzyża Świętego Litania do Krzyża Świętego Litania o Krzyżu Świętym Modlitwa do św. Alberta z Jerozolimy

Najbardziej popularne Modlitwa o Cud Tajemnica Szczęścia Modlitwy do św. Rity Litania do św. Józefa Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi Godzina Łaski 2023

Poprzednia

[ Powrót ]

Następna