Drugie hasło Rewolucji Francuskiej: RównośćRówność prawidłowo rozumiana równoznaczna jest ze sprawiedliwością. Winniśmy być równi wobec prawa - choć i to nie zawsze. Jest obowiązkiem sędziego uwzględnić okoliczności łagodzące, czyli warunki, w jakich popełniono przestępstwo. Na przykład więcej odpowiedzialności wymaga się od wykształconego niż od analfabety, od zdrowego niż od chorego, od dorosłego niż od wyrostka. Niby to samo przestępstwo, ten sam paragraf, a inna sędziowska ocena winy i inny wymiar kary. Tego wymaga sprawiedliwość. Równość byłaby niesprawiedliwością. Stąd też pomstowanie na brak równości, na sędziego, na aparat sprawiedliwości, że mnie dali tyle, a innemu mniej, często bywa niesłuszne. Każdy chętnie interpretuje prawo i okoliczności łagodzące na swoją korzyść.Domaganie się sprawiedliwości jest konieczne zawsze i zawsze istniało. Domaganie się równości może być jednak nieuzasadnione. Wymóg równości najczęściej adresowany jest do spraw materialnych. W filozofii równości kryje się jednak pewne niebezpieczeństwo duchowe. Są ludy, gdzie w imię równości nie pozwala się na to, by ktokolwiek się bogacił. W imię swoiście rozumianej etyki, by było równo, odbiera się temu, co ma więcej i rozdaje biedniejszym. Jest to filozofia Janosika, ulubiona przez folklor, ludzi ubogich żyjących wśród bogaczy. Jest ona uzasadniona, gdy istniejąca nierówność powstała z krzywdy biednego, bez zasług bogatego - czyli z niesprawiedliwości. Jednak przy zróżnicowanym wysiłku, zróżnicowanym wkładzie równość byłaby niesprawiedliwością. Rzecz w tym, że nierówność jest źródłem postępu. Człowiek więcej pracuje, by dogonić i przegonić bogatszych. Więcej się uczy, by dogonić i przegonić mądrzejszych. Bardziej ćwiczy swą duszę, by doścignąć świętych. Pragnienie podnoszenia się duchowego, intelektualnego i materialnego jest naturalne dla każdego, a miarą postępu jest relacja do innych wokoło. By był ten postęp, musi być nierówność - lepsi i gorsi, mądrzejsi i głupsi, bogatsi i ubożsi. W społeczeństwach, w których sztucznie eliminuje się naturalną nierówność, następuje stagnacja. Gdy bardziej pracowitemu w imię równości systematycznie odbierać się będzie owoce jego pracy, uzna on, że nie warto się wysilać. Gdy inteligencję będzie się fizycznie likwidować, poniżać lub pauperyzować, zabraknie chętnych do nauki. Po co się wysilać? Gdy na piedestale stawiać się będzie łotrów i bezbożników, prawdziwa dobroć straci na atrakcyjności. Kilka pokoleń takiej walki z nierównością doprowadzić może w końcu do społecznej akceptacji równości jako "ideału", a w konsekwencji do zastoju gospodarczego, intelektualnego i duchowego. W sferze materialnej system płac i podatków nie może być taki, by komukolwiek nie opłacało się lepiej i więcej pracować. W momencie, gdy ktokolwiek uzna, że nie warto się wysilać, zaczyna się zastój, czyli regres w stosunku do społeczeństw, którym wysiłek się opłaca. To samo dotyczy pracy intelektualnej. Zapłatą za mądrość nie musi być pieniądz. Często wystarczy uznanie, szacunek, świadomość, że ta praca komuś do czegoś służy. Gdy pracownik umysłowy uzna, że nikt jego pracy nie potrzebuje i potrzebować nie będzie, to kończy się postęp i zaczyna zastój. Najgroźniejszy jest zastój duchowy. Ten zaczyna się, gdy w imię przynależności do otoczenia rezygnuje się z bycia lepszym. Gdy cnota przestaje być w cenie, zaczyna się upadek duchowy. Gdy ktoś zaczyna się wstydzić praktyk religijnych, dziewictwa, uczciwości, abstynencji, to zwycięża "równość", ta na dolnym pułapie. Wszelkie równanie w dół, do poziomu najbiedniejszego, najgłupszego, najpodlejszego to regres, cofanie się w rozwoju. Naszym hasłem winno być "Równaj wzwyż!", do najlepszego. To dźwignia postępu. Ale to wymaga istnienia zasłużonej, zapracowanej nierówności. Prof. dr hab. Maciej Giertych
|
[ Strona główna ] |
Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty | Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt
© 2001-2023 Pomoc Duchowa |