Józef MehofferBył uczniem Jana Matejki. Mistrz zaangażował go, wraz ze Stanisławem Wyspiańskim, do współpracy przy realizacji polichromii w kościele mariackim. Józef Mehoffer miał wtedy zaledwie dwadzieścia lat i może dlatego jego projekt witraża "Psalm o Miłosierdziu Bożym" nie został zrealizowany.Urodził się dokładnie 140 lat temu i był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Młodej Polski. Trwałe miejsce w historii sztuki światowej zapewniły mu witraże w katedrze św. Mikołaja w szwajcarskim Fryburgu. W 1891 Mehoffer wyjechał na stypendium do Paryża. We francuskich kościołach zapoznał się z wielkimi zespołami witraży średniowiecznych i renesansowych. Do tego doświadczenia artysta odwoływał się w całej swojej późniejszej twórczości. Po powrocie do kraju Mehoffer zaczął prowadzić prace nad dekoracją malarską Skarbca na Wawelu. Zaproponował wielką kompozycję ukazującą dzieje narodu i jego religii. Tego dzieła nie udało mu się w pełni zrealizować. Jak wspominała po latach żona artysty: "Nagle biskup kazał usunąć rusztowania, mówiąc, że mu się sprzykrzyło tak długo nie móc rozporządzać skarbcem." Decyzja zbiegła się z wystąpieniem znanego mecenasa sztuki Karola Lanckorońskiego, który ostro skrytykował wywiedzione z ducha modernizmu dzieło. Krytyka nadszarpnęła autorytet artysty i pośrednio przyczyniła się do fiaska następnego wielkiego przedsięwzięcia - dekoracji malarskiej i zharmonizowanych z nią witraży w katedrze płockiej. Podpisany z artystą kontrakt został zerwany. Mehoffer stał podobno na drabinie z pędzlem w dłoni, gdy do katedry wszedł biskup Szembek i rzekł: "Niech no malarz zejdzie." Mehoffer cisnął pędzlem do wiadra z farbą, opryskując nią biskupa i bez słowa wyszedł. W Płocku pozostał tylko uderzający potęgą koloru "Anioł" wykonany do polichromii sklepienia nawy głównej. Największe dzieło Józefa Mehoffera to zespół 13 monumentalnych witraży we fryburskiej katedrze. Uznane za jedno ze szczytowych osiągnięć modernizmu w skali światowej, powstawały przez blisko 41 lat, od roku 1895, kiedy Mehoffer wygrał konkurs projektem "Apostołowie" przedstawiającym świętych: Piotra, Jana, Jakuba Starszego i Andrzeja. Najsłynniejszy z fryburskich witraży "Męczennicy", został nagrodzony złotym medalem na światowej wystawie w Paryżu. Przedstawia świętych otoczonych we Fryburgu szczególną czcią: Sebastiana, Maurycego, Katarzynę i Barbarę w obliczu męczeńskiej śmierci. Krytycy często akcentowali "polskość" twórczości Mehoffera. Dostrzegali ją w słowiańskich rysach bohaterów witraży, w elementach nadwiślańskiego pejzażu wplecionych w kompozycję, w pełnej liryki nastrojowości. W "Pokłonie Trzech Króli" autor nadał całej scenie kształt ludowej szopki i widowisk kolędniczych. Mehoffer uczył malarstwa w krakowskiej Akademii i tworzył obrazy - przypomnijmy sławny "Dziwny ogród" (1903) - i inne dzieła. Stworzył od początku do końca salę posiedzeń Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie. Zaprojektował dekorację kopuły katedry ormiańskiej we Lwowie. Projekt nie został w pełni wykonany, pozostała jedynie mozaika z motywem Trójcy Świętej w czaszy kopuły. Nie przestał marzyć o Wawelu. Kiedy wiec zaproponowano mu wykonanie witraży do naw katedry, przygotował projekt 13 kompozycji. Ideą, do której nawiązywał w każdej z nich, było cierpienie przejmująco zobrazowane w postaciach Chrystusa i Matki Boskiej. Z planowanego cyklu wykonano cztery witraże. Mehoffer jednak to nie tylko autor monumentalnych prac w monumentalnych miejscach, jak cykl stacji "Drogi krzyżowej" dla kościoła franciszkanów w Krakowie. Ten wybitny artysta jeździł po całym kraju: do dziś podziwiamy witraże i freski w kościele w Turku czy w gmachu Miejskiej Kasy Oszczędności w Krakowie. A to tylko przykłady jego wielkiej aktywności twórczej. Zmarł w 1946 r. w Wadowicach. Dziś jego dom i ogród są oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie. Kamila Szymańczyk
Tekst pochodzi z Tygodnika
|
[ Strona główna ] |
Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty | Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt
© 2001-2024 Pomoc Duchowa |