Sucho mam w ustach
Dzienne wydzielanie śliny u zdrowego, dorosłego człowieka wynosi 1000-1500 cm3 na dobę, co odpowiada w przybliżeniu około 1 cm3 na minutę.
Istnieją wahania w wytwarzaniu śliny w ciągu doby - w nocy jest najmniejsze, prawie równe zeru, niewielkie rano i znacznie większe po południu. Na wydzielanie śliny mają wpływ zarówno bodźce fizyczne, jak i psychiczne.
Uczucie suchości w ustach, "stawanie języka kołkiem" znane jest wielu osobom. Każdy z nas w swoim życiu przeżywał różne sytuacje stresowe, a wspomniana suchość w ustach jest skutkiem stresu. Są jednak inne przyczy
ny prowadzące do dłużej trwającego uczucia suchości.
W trakcie podwyższonej temperatury ciała dochodzi do odwodnienia organizmu, co prowadzi do wysuszenia błony śluzowej. Predysponuje to do zakażeń bakteryjnych, głównie zapalenia ślinianki przyusznej, co powoduje zmniejszone wydzielanie śliny na skutek zaburzenia jej funkcji. Do uszkodzenia ślinianek może dojść w przypadku zarówno ostrych, przewlekłych, jak i nawracających zapaleń ślinianek, a także po leczeniu energią promienistą (naświetleniami ) czy po zabiegach operacyjnych w okolicy ślinianek.
Suchość w jamie ustnej może towarzyszyć wielu chorobom obejmującym cały organizm. Należy tutaj wymienić następujące choroby:
- cukrzyca
- nadciśnienie tętnicze
- niewydolność nerek
- ogólne wyniszczenie np. w przebiegu chorób nowotworowych
- niedobór witaminy A
- mukowiscydoza
- różnego typu niedokrwistości.
Suchość jamy ustnej występuje również w okresie menopauzy u kobiet i u osób nadużywających alkohol oraz palących papierosy.
Do suchości w jamie ustnej może dojść w wyniku pobierania następujących leków:
- atropina i jej pochodne
- niektóre leki przeciwdepresyjne
- morfina i leki morfinopodobne
- niektóre leki nasenne, uspokajające
- leki stosowane w leczeniu choroby Parkinsona
- leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego
- niektóre leki przeciwalergiczne
- leki stosowane w stanach skurczowych, obniżających napięcie mięśni narządów wewnętrznych
- leki zmniejszające łaknienie.
Należy również pamiętać, że każda niedrożność nosa (skrzywienie przegrody nosa, przerost małżowin nosowych, polipy nosa) może prowadzić do suchości w jamie ustnej stwierdzanej najczęściej rano, gdyż podczas snu nie kontrolujemy zamykania ust, śpimy z otwartymi ustami. Zwłaszcza w okresie tzw. grzewczym jest to szczególnie dotkliwe, gdy powietrze w sypialni jest suche, dochodzi do wysuszenia błony śluzowej i przykrego zasychania w ustach.
Poza wspomnianymi wcześniej papierosami i alkoholem również mocna kawa i herbata, a także ostre przyprawy przyczyniają się do powstawania suchości w ustach.
Jak przeciwdziałać wystąpieniu tego przykrego objawu?
Warto skorzystać z następujących rad, jeśli nie uda się nam z wszystkich to chociaż zdecydujmy się na kilka z nich:
- kontrolować poziom cukru we krwi przynajmniej raz co trzy miesiące
- wykonywać okresowe badania krwi (morfologia, rozmaz krwi obwodowej, badanie ogólne moczu)
- unikać stresów
- dbać o regularny odpoczynek
- nie palić papierosów
- nie nadużywać alkoholu
- unikać pikantnych potraw, mocnej kawy i herbaty, skontrolować u laryngologa drożność nosa, a ewentualną niedrożność leczyć - spać w przewietrzonych pomieszczeniach.
Jak leczyć suchość w jamie ustnej? Jeżeli zastosowaliśmy się do powyższych wskazań, a nadal odczuwamy suchość możemy skorzystać z inhalacji przeprowadzonych w domu lub w Inhalatorium - Pracowni Aerozoloterapii, gdzie leki w postaci delikatnej mgiełki wytworzonej za pomocą wspaniałych urządzeń pozwolą na poprawę stanu naszej błony śluzowej. Wzbogacona w ten sposób błona śluzowa górnych dróg oddechowych będzie stanowiła skuteczną barierę przeciwko infekcjom z zewnątrz, a my nie wyjeżdżając z rodzinnego miasta poczujemy się jakbyśmy byli w najlepszym alpejskim kurorcie. Wszak w dawnych czasach nasze babki jeździły do tzw. wód, gdzie drogą inhalacji leczyły się z najróżniejszych dolegliwości. Możemy to leczenie uzupełnić lekami podawanymi doustnie, ale inhalacje zadziałają dokładnie w miejscu, które najbardziej potrzebuje pomocy tj. na błonę śluzową górnych dróg oddechowych.
Dr n. med. JOANNA ŁĄCZKOWSKA-PRZYBYLSKA Specjalista chorób uszu, nosa, gardła i krtani
|