Głowa Szymona ApostołaW pierwszej polowie XVI w. we włoskim mieście Castel Durante działał mistrz Nicolo, który przybył z Urbino i założył pracownię majoliki. Niezwykłej piękności są owe wyroby - majolikaz Italii nasycona bogactwem barw, znakomita w rysunku postaci ludzkich, kwiatów, pnączy winorośli, zwierząt rzeczywistych lub wziętych z fantazji. Sceny religijne i sceny z mitologii, pejzaże z ruinami rzymskich budowli w tle, portrety różnych osób - wszystko to oglądać można na kruchych płaszczyznach bezcennej dziś ceramiki, która powstawała w ciągu ponad czterystu lat, aż po XVIII stulecie.W kolekcji książąt Czartoryskich, która należy dziś do zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, znalazła się czarka wykonana w pracowni mistrza Nicola da Urbino w latach 1525-1530. Przedstawiony został na niej, jak głosi napis na wolucie, która wije się wokół głowy świętego, Apostoł Szymon znany z Ewangelii jako Szymon Kananejczyk, jeden z Dwunastu. Rozszerzał on później wiarę chrześcijańską w Babilonii, zginął męczeńską śmiercią, jego święto zaś przypada w Kościele katolickim 28 października. Św. Szymon Apostoł trzyma w dłoni kątownicę. Z przyrządem tym najczęściej przedstawiany jest w dziełach dawnej sztuki inny spośród apostołów - św. Tomasz, patron budowniczych. Zdarza się jednak nierzadko, że ten sam atrybut służy jako znak rozpoznawczy kilku świętych: klucze na obrazach i rzeźbach towarzyszą św. Piotrowi i św. Petroneli, ale także św. Marcie i św. Hubertowi - ten ostatni występuje w dziełach sztuki również z jeleniem dźwigającym krzyż w gęstwinie poroża. Płonące serce jest znakiem św. Augustyna, lecz i Tomasza Apostoła czy też św. Katarzyny ze Sieny. Kątownica w dłoni św. Szymona może natomiast oznaczać, że cech budowniczych w którymś z włoskich miast życzył sobie jego właśnie mieć za patrona. Na majolice mistrza Nicola da Urbino św. Szymon Kananejczyk jest już starym człowiekiem z siwą brodą, pomarszczonym czołem, o łagodnym, pełnym miłości spojrzeniu. Widzimy go zaś w chwili, gdy wypowiada jakieś słowa, których sensu możemy się domyślać: oto wykonuje misję apostoła, głosi Dobrą Nowinę tam, gdzie znalazł pole do działania. Skromna opończa, pełna dobroci twarz człowieka z ludu - takim widział świętego w wyobraźni Nicolo da Urbino lub któryś z zatrudnionych w jego pracowni artystów; majolika bowiem powstawała jako zbiorowe dzieło w warsztacie mistrza. Słowo "majolika" pochodzi od nazwy wyspy. Z hiszpańskiej Majorki przejęli włoscy artyści jeszcze w XIV w. tajemnicę wyrobu fajansów o cynowym szkliwie, lecz dopiero w następnym XV stuleciu rozwinęli ów kunszt. Zrodził się on natomiast w krajach Bliskiego Wschodu, głównie w Persji i w Syrii, skąd przedostał się do Hiszpanii, po czym podbił Italię, gdzie powstawać zaczęły najwspanialsze, najbogatsze kolorystycznie, najpiękniejsze majoliki. Słynne w całej ówczesnej Europie ośrodki produkcji owych kruchych skarbów sztuki - w Sienie, Florencji, Faenzie czy Orneto wzbogacone zostały następnie przez inne: na przełomie stulecia XV i XVI były to Castel Durante, Gubbio i Deruta. Istniał także ośrodek w Urbino. Rzec można, że niemal całe Włochy pokryły się warsztatami majoliki. Nie wszystkie wszakże zyskały taką sławę, jak te najbardziej głośne i cenione w świecie. Należy zaś do nich bezspornie Castel Durante, gdzie powstała nasza czarka z głową apostoła. Majolika w ciągu wieków podlegała różnym modom, które dotyczyły barw. Na przełomie stuleci od 1475 do 1530r., który to okres należy do szczytowych osiągnięć włoskiej ceramiki, przeważały fiolety, chłodna zieleń, żółć starego złota, a także subtelna biel. W takich właśnie kolorach utrzymana jest postać apostoła, gdy wyłania się on z ciemnego tła w kolorze fioletu ozdobiony nad głową cienką aureolą. JERZY PIECHOWSKI
|
[ Strona główna ] |
Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty | Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt
© 2001-2024 Pomoc Duchowa |