Rozważania Miłość Modlitwy Czytelnia Źródełko Pomoc Duchowa Relaks Download Cuda Opowiadania Perełki

św. Jacek

(ok. 1200 - 1257)

Jacek Biografia Jacka przedstawia dla historyków zadanie niezwykle trudne, ponieważ dotyczące go dane są bardzo skąpe. W źródłach powstałych za jego życia, które przetrwały do współczesnych nam czasów, jest on wymieniony zaledwie trzykrotnie, jako świadek w dokumentach. Pod datą 20 września 1229 r. odnotowano jego obecność w otoczeniu biskupa krakowskiego Iwona Odrowąża, w gronie kapituły krakowskiej. W owym czasie Jacek jest już dominikaninem, nazwanym w dokumencie "bratem Jackiem od świętej Trójcy", czyli z kościoła św. Trójcy, znajdującego się już od kilku lat w rękach przybyłych do Polski dominikanów. W dwóch następnych dokumentach z lat 1236 i 1238 widzimy Jacka realizującego pruską misję dominikanów.

Najstarszy żywot Jacka został napisany w drugiej połowie XIII wieku, a zatem co najmniej w sto lat po jego śmierci, przez Stanisława, lektora klasztoru dominikanów w Krakowie. Nie jest to jednak żywot we współczesnym rozumieniu tego słowa, ale wykaz zdarzeń, które zostały uznane za cuda, dokonane za sprawą świętego i poparte protokołami przesłuchań świadków. Niewiele tam jest jednak informacji odnoszących się do właściwej biografii Jacka, zaś sprawa wiarogodności danych zawartych w tym dziele wywołuje nie zakończoną do dziś dyskusję naukową. Jednak dorobek naukowy, zawarty w jego krytyce ma już swoje znaczenie, ponieważ znajdujące się w nim wiadomości o Jacku oparte są na autentycznej tradycji, przechowywanej w klasztorze krakowskich dominikanów. Zgadzają się z tym wszyscy badacze. Lektor Stanisław wyraźnie zaś podaje, że w wypowiedziach swoich opierał się między innymi na opowiadaniach ojców, którzy znali jeszcze towarzyszy Jacka i wiele od nich o nim słyszeli.

Duże znaczenie dla historii św. Jacka mają pisma Jana Długosza, który korzystał z dominikańskich materiałów archiwalnych do dziś nie zachowanych, a pochodzących w części jeszcze z XIII wieku. Nie mniej ważne są dwa teksty zapisek rocznikarskich, przechowywanych w rękopisach XV-wiecznych, ale zredagowane wcześniej, może jeszcze w XIII wieku. Są to wyraźne wzmianki o naszym Jacku w informacjach o przybyciu dominikanów do Polski w tzw. Roczniku Krasińskich oraz katalogu biskupów polskich.

Opierając się na źródłach historycznych, uzupełnionych tradycją i współczesnymi badaniami, można przedstawić chronologicznie biografię Świętego. Ponieważ jednak jest on postacią reprezentatywną dla pierwszej generacji dominikanów w Polsce, należy najpierw rozszerzyć tło historyczne nakreśleniem roli dominikanów w ówczesnym chrześcijaństwie.

Zakon ten został założony we Francji w 1216 roku przez hiszpańskiego kaznodzieję Dominika Guzmana, w celu przeciwdziałania ruchowi albigensów, a później innym herezjom. Dominikanie stanowili pierwszą formację zakonną, która stawiała sobie za cel apostolat "słowem i przykładem". Prowadzili intensywną akcję kaznodziejsko-duszpasterską, zarówno wśród mieszkańców miast jak i wsi. Żyli w swych klasztorach, wśród ludzi, w ewangelicznej wspólnocie braci. Podstawą ich egzystencji miała być wyłącznie ludzka ofiarność i zasady ewangelicznego, zbiorowego ubóstwa, zaś podstawą działania - solidne studia teologiczne, kontynuowane w zasadzie do końca życia, w szkole istniejącej w każdym klasztorze. Był to więc program wręcz rewolucyjny w stosunku do istniejących dotąd programów życia klasztornego.

Bazę rekrutacyjną zakonu dominikańskiego w pierwszych latach jego istnienia stanowiły główne środowiska uniwersyteckie Paryża i Bolonii, których potrzebom odpowiadał program zakonu kaznodziejskiego św. Dominika.

Szybka i skuteczna była również reakcja polska na apel Dominika, którą historycy tłumaczą przejęciem się ideałami dominikańskimi przez studentów - Polaków, przebywających za granicą w okresie powstania zakonu.

Żywot świętego Jacka

Święty Jacek urodził się w Kamieniu Śląskim, w ziemi opolskiej, na krótko przed 1200 rokiem. Był synem szlachetnego rodu Odrowążów i krewnym biskupa krakowskiego Iwona Odrowąża, człowieka o szerokich, europejskich horyzontach, którego silna indywidualność i znakomita pozycja w ówczesnym Kościele zaważyć miała na drodze kariery duchownej, jaką podjął Jacek. Wpływowy i bogaty biskup Iwo ustanowił go kanonikiem katedralnym, a następnie wysłał za granicę do Paryża i Bolonii na kilkuletnie studia z zakresu teologii i prawa kanonicznego. Po powrocie z tych studiów Jacek wyróżniał się swoją wiedzą i surowym trybem życia.

Wyjeżdżając do Rzymu, biskup Iwo zabrał ze sobą Jacka. W Rzymie miało miejsce spotkanie z Dominikiem, założycielem zgromadzenia nazwanego od jego imienia zakonem dominikańskim. Biskup Iwo zwrócił się do niego z prośbą o przysłanie zakonników do Polski, ale Dominik odpowiedział, że braci nie ma, chętnie jednak przyjmie do zakonu Polaków, a następnie wyśle ich do kraju. Wtedy trzy osoby towarzyszące Iwonowi: Jacek, Czesław i Niemiec Herman, zgłosiły się do Dominika i po odbyciu rocznego nowicjatu zostały przyjęte do zakonu. Jacek miał wtedy niewiele ponad dwadzieścia lat. Jesienią 1222 r. świeżo wyświęceni bracia dominikanie przybyli do Krakowa i osiedlili się przy kościele Świętej Trójcy w Krakowie. Stanęło przed nimi podwójne zadanie: organizacja klasztorów na ziemiach polskich i podjęcie akcji misyjnej wśród sąsiednich ludów. W realizacji obu tych zadań udział Jacka jest bezsprzeczny. Stał on na czele jednej z grup, która na przełomie lat 1225/1226 wyruszyła z Krakowa na północ i witana przychylnie przez księcia Swiętopełka i biskupa Michała, założyli klasztor w Gdańsku.

Powodzenie tej akcji zadecydowało o okrzepnięciu prowincji polskiej dominikanów. Zrównanie jej praw z innymi dokonało się w Paryżu, na Zielone Święta 1228 roku Jacek brał udział w delegacji na tę nadzwyczajną kapitułę obok prowincjała Gerarda z Wrocławia i Marcina z Sandomierza. Wybór ten świadczy o pozycji zajmowanej przez niego w krakowskim zakonie. Potwierdza to również wspomniany już dokument biskupa Iwona, w którym czytamy, że 29 września 1228 r. Jacek i prowincjał Gerard wzięli udział w kapitule prowincjonalnej krakowskiej. Domniemać należy, że składali sprawozdanie z sukcesu paryskiego młodej polskiej prowincji.

Szereg następnych lat zajęła Jackowi akcja misyjna na Rusi i w Prusach. Wyprawa kijowska miała miejsce w latach 1228 - 1233, a działalność w Prusach w latach 1236 - 1238. W ciągu lat czterdziestych i pięćdziesiątych XIII w. był on stale związany z klasztorem krakowskim.

Jacek nie był ani prowincjałem, ani nie piastował godności przeora regularnego domu zakonnego. Skupił się na bardzo ważnych zadaniach stojących przed dominikanami polskimi: misją wewnętrzną i zewnętrzną. W Polsce bowiem na czoło zagadnień stojących przed Kościołem wysuwały się nie herezje, ale pogłębienie bardzo jeszcze powierzchownego chrześcijaństwa.

Tekst lektora Stanisława, jak i protokoły cudów, wskazują na szczególną rolę kultu Matki Bożej w życiu Jacka. Są też śladem głębokiej wiary ówczesnych ludzi w jego moc cudotwórczą.

Jacek zmarł w dzień Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - 15 sierpnia 1257 roku. Został pochowany w kościele dominikanów w Krakowie.

Kult

Kult św. Jacka rozpoczął się bezpośrednio po śmierci w 1257 roku. Starania o kanonizację, zapoczątkowane już w XIII w., trwały kilkaset lat. Ich wyraźne wznowienie nastąpiło u schyłku XV wieku. Król Zygmunt Stary kilkakrotnie zwracał się do Rzymu w sprawie kanonizacji. Dopiero jednak intensywne starania Batorego i Zygmunta III w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XVI wieku dały ostateczny wynik. 17 kwietnia 1594 r. papież Klemens VIII ogłosił zaliczenie Jacka do pocztu świętych. Fakt ten wzmógł kult naszego Świętego. Jest on najżywszy przy krakowskim grobie i na rodzinnym Śląsku.

Kult św. Jacka szerzy się nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie, a także w obu Amerykach i Azji. Jacek Odrowąż jest pierwszym ze świętych polskich, który po swojej kanonizacji doznaje tak rozpowszechnionego kultu. Czczony był dawniej 16 lub 18 sierpnia, obecnie jego świętem jest dzień 17 sierpnia.

Szczupłość danych do jego historii, jaką od dawna odczuwano, sprzyjała temu, iż postać jego została otoczona wieńcem pięknych legend. A oto bardzo wzruszająca opowieść, którą przekazała nam tradycja:

Pewnego dnia, podczas akcji misyjnej na Rusi, Jacek odprawiał Mszę św. w kościele w Kijowie. Gdy skończył, dano mu znać, że Tatarzy napadli na miasto, rabując i mordując mieszkańców. Nie namyślając się, wziął puszkę z Najświętszym Sakramentem z ołtarza i zamierzał z nią uciekać. Wtedy usłyszał głos: Jacku, syna mego wziąłeś, a mnie tu zostawisz? Wziął tedy marmurową figurkę Najświętszej Panny Maryi w drugą rękę i nie czując jej ciężaru wyszedł szczęśliwie z miasta, przeprawił się suchą nogą przez Dniepr, dotarł do Halicza i następnie przez Lwów wrócił do Krakowa. Święty Jacek jest patronem Archidiecezji Krakowskiej.

Modlitwy do św. Jacka Odrowąża

Modlitwa do św. Jacka OdrowążaModlitwa do św. Jacka Odrowąża

Litania do św. Jacka OdrowążaLitania do św. Jacka Odrowąża

Zobacz więcej

Sanktuarium św. JackaSanktuarium św. Jacka

Olga Molska



Wasze komentarze:
 Jadwiga: 18.09.2014, 13:58
 Sw,Jacku pokornie prosze o modlitwy za mnie o Milosiertdzirdzie Boze.
 Jadwiga: 18.09.2014, 13:57
 Sw,Jacku pokornie prosze o modlitwy za mnie o Milosiertdzirdzie Boze.
 ks. Vitold-Yosif Kovaliv: 14.08.2014, 15:37
 Powyższy artykuł o św. Jacku napisany przez moją śp. Ciocię Olgę Molską. Jej syn – również śp. Jacek Molski (1951-2005) nosił imię tego świętego.
 lolek: 18.12.2013, 21:09
 yyyy... już nic.
 ewa: 12.11.2013, 00:01
 Św. Jacku pomóż Jarkowi swym wstawiennictwem u Boga aby udało mu się rzucić palenie papierosów. Módl się za nami Święty Jacku.
 PARUWA: 15.04.2013, 16:27
 Bardzo mi się podobało i uświadomiłem sobie rze to co tu pisze to prawda
 an: 08.10.2012, 19:40
 Św. Jacku proszę pomóż dojść do zdrowia Jackowi po ciężkim wypadku, uzdrów go, proszę!
 Norbert: 21.09.2010, 12:55
 Św. najgoręcej błagam Cię o zdrowie. Nie odrzucaj mojej ufnej prośby.
 Ola: 24.08.2010, 03:12
 proszę św.Jacku o nawrócenie i przemianę serca Łukasza.O uzdrowienie naszej miłości,dar przebaczenia


 Agnieszka r: 29.06.2009, 18:12
 św.Jacku pomóż mi w beznadziejnej sytuacji życiowej,proszę cię gorąco aby mogła się roztrzygnąć pewna sprawa i proszę cię o prawdziwą miłość na całe życie usłysz me błaganie:(
 zasmucona: 06.05.2009, 16:55
 Św.Jacku, Ty wiesz, czego pragnę najbardziej. Proszę, bądź przy mnie chociaż Ty, skoro Bóg zabrał mi wszystkich, których kochałam, w zamian dając łzy, rozpacz, ból do końca życia. Skróć to życie, którego tak bardzo nienawidzę.
 Jolanta: 17.02.2009, 16:10
 Błagam o powrót ukochanej osoby
 Jolanta: 16.10.2008, 09:56
 Św.Jacku, ufam, że mi pomożesz. W Tobie pokładam moją ufność i czekam z niecierpliwoscią na cud i na łaski, o które tak gorąco Cię proszę.
 maria: 13.10.2008, 08:39
 św.Jacku, Ty znasz moje pragnienie, błagam spełnij tę moją prośbę. Ty wiesz, jak bardzo mi na tym zależy. Usłysz mój głos, nie odmawiaj tego, o co proszę.
 maria: 08.10.2008, 09:06
 Św.Jacku, ratuj mnie, otrzyj łzy, zabierz cierpienia, pomóż dźwigać krzyże, które Bóg włożył na moje ramiona. Ty wiesz, że zbyt wiele problemów mam w życiu, nie daję rady. Pomóż mi odejść z tego świata, błagam !!!
 mąż: 26.09.2008, 11:59
 Św.Jacku, pomóż mi, by moja żona umiała wybaczyć mi wszystkie krzywdy, które Jej wyrządziłem. Wiem, jak bardzo Ją raniłem przez całe życie, ile zadałem Jej bólu. Chcę wrócić do Niej i wynagrodzić wszystko i obdarzyć Ją szczęściem. Pragnę, by z mojego powodu nie uroniła już żadnej łzy. Błagam, usłysz me błaganie.
 m: 26.09.2008, 10:57
 Maryjo, po raz kolejny proszę za wstawiennictwem św. Jacka, nie opuszczaj mnie w mojej potrzebie, wyjednaj u Swego Syna Najukochańszego tę łaskę, o którą tak gorąco Cię proszę. Nie odejdę od Ciebie, aż mnie wysłuchasz. Tylko Ty możesz mi pomóc, błagam spełnij moją prośbę !!! Nie pozwól, bym była zawiedziona.
 Piotr: 01.03.2008, 17:17
 Ja go wybrałem jako patrona przy bierzmowaniu...
 Jacek: 21.11.2007, 18:15
 Bogu niech będą dzięki za mojego patrona, którego wybrali mi rodzice... Módl się za nami, Święty Jacku
[1] (2)


Autor

Treść

Nowości

Nowenna do Miłosierdzia Bożego - dzień 1Nowenna do Miłosierdzia Bożego - dzień 1

Pieśń o ukrzyżowaniu PanaPieśń o ukrzyżowaniu Pana

Śladami męki Jezusa na Via DolorosaŚladami męki Jezusa na Via Dolorosa

Wielki Piątek - dziań ukrzyżowaniaWielki Piątek - dziań ukrzyżowania

Wizja Ukrzyżowania według objawień Marii ValtortyWizja Ukrzyżowania według objawień Marii Valtorty

Gdyby Judasz rzucił się do stóp Matki...Gdyby Judasz rzucił się do stóp Matki...

Najbardziej popularne

Modlitwa o CudModlitwa o Cud

Tajemnica SzczęściaTajemnica Szczęścia

Modlitwy do św. RityModlitwy do św. Rity

Litania do św. JózefaLitania do św. Józefa

Jezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się JezusowiJezu, Ty się tym zajmij - Akt oddania się Jezusowi

Godzina Łaski 2023Godzina Łaski 2023

Poprzednia[ Powrót ]Następna
 
[ Strona główna ]

Modlitwy | Zagadki | Opowiadania | Miłość | Powołanie | Małżeństwo | Niepłodność | Narzeczeństwo | Prezentacje | Katecheza | Maryja | Tajemnica Szczęścia | Dekalog | Psalmy | Perełki | Cuda | Psychotesty |

Polityka Prywatności | Kontakt - formularz | Kontakt

© 2001-2024 Pomoc Duchowa
Portal tworzony w Diecezji Warszawsko-Praskiej